20 Temmuz 1969'da Ay'a ayak basan ilk insan olan Amerikalı astronot Neil Armstrong yürüyüşüne başlarken, "Bir insan için küçük, insanlık için dev bir adım" demişti.

Belki bir astronotun Mars gezegenine ayak basmasına daha 15-20 yıl var ama geçtiğimiz günlerde açıklanan bir keşif belki de ilerde tarihe "insanlık için bir diğer dev adım" olarak geçecek. Zira Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA, Mars'ta tuzlu su akıntıları bulduğunu açıkladı.

NASA'nın Gezegen Bilimi Dairesi Başkanı Jim Green, "Mars geçmişte düşündüğümüz gibi kurak bir gezegen değil" dedi. Bilim adamları 2008 yılında Mars'ta donmuş su olduğunu doğrulamıştı. Ancak gezegende akan su bulunması, Mars'la ilgili çalışmalarda yeni ve çok önemli bir aşama. Zira akan su yaşam için gerekli. Hele tuzlu su, daha da iyi haber.

NASA'nın Bilim Misyonu yöneticisi John Grunsfeld Washington'da düzenlediği basın toplantısında, "Son buluş, Mars'ta bugün yaşamın mümkün olduğunu gösteriyor" diye konuştu. Yine NASA'nın Mars projesinde görevli bilim adamlarından, Arizona Üniversitesi'nden Alfred McEwen'a göre ise Mars'ta yaşam olasılığı, "çok yüksek".

ASTRONOTLAR İÇİN İYİ HABER

Peki Kızıl Gezegen'de gerçekten hayat olup olmadığını nasıl, ne zaman anlayacağız?

NASA'nın Mars keşif programını yöneten bilim adamı Michael Meyer, gezegende yaşam olup olmadığına karar vermenin en kesin yolunun, toplanacak kayaların ve toprak parçalarının Dünya'da incelenmesi olduğunu söylüyor.

2020 yılında da tam da bu amaçla gezegene bir uzay aracı gönderilecek. NASA'nın açıkladığı buluşun bir sonucu daha var: BBC Bilim Muhabiri Jonathan Amos, Mars yüzeyinde su bulunmasının astronotların gezegende yaşamalarını da kolaylaştıracağını söylüyor. Zira gezegendeki su işlenip içilebilir, oksijen ve roket yakıtı gibi ihtiyaçlar için kullanılabilir.

NASA, 2030'larda da Mars'a insanlı uzay aracı göndermeyi planlıyor.

Ancak bu yeni buluş, yeni bir sorunu da beraberinde getiriyor: Bundan böyle Mars misyonları nereye inmeli? Uluslararası kabul gören bir kural gereği, Mars'ta akan su bulunabilecek yerlere insanlı ya da insansız araç gönderilemiyor.

İngiltere'deki Mars uzmanlarından Doktor Peter Grindrod bunu şöyle açıklıyor: "Gezegenleri korumak istiyorsak, akan su bulunan yerlere gidemeyiz. Çünkü uzay araçlarımızı, bu yerleri yeni organizmalarla kirletmeyecek kadar sterilize etmemiz mümkün değil."

KEŞFİN ARKASINDA BİR DOKTORA ÖĞRENCİSİ VAR

Mars'ın günümüzdeki hali, geçmiştekinden çok farklıydı. Gezegende 3 milyar yıl önce büyük bir okyanus vardı. Daha sonra gezegende neler olduğu ise hala gizemini koruyor.

Bilim insanları bugüne dek Mars'ın yüzeyindeki şekillere bakarak akan su bulunduğunu tahmin ediyordu aslında. Ama bileşimi hakkında bir fikir veremiyorlardı.

Bulguları Nature Geoscience dergisinin son sayısında yayımlanan keşfin arkasındaki isim, Georgia Teknoloji Enstitüsü'nde doktorasını sürdüren ve ilk kez 2010'da Mars'ta akan su olabileceğini söyleyen Lujendra Ojha.

Ojha ve ekibine göre Mars'ta bulunan suyun üç tür tuz içerdiği sanılıyor: Magnezyum perklorat, magnezyum klorat ve sodyum perklorat.

Kış aylarında karlı havalarda yolları açmak için kullanılan bu maddeler, ortalama sıcaklığın eksi 22 derece olduğu Mars'ta son derece düşük hava sıcaklığında dahi suyun donmasını önlüyor olabilir.

Karanlık, dar bir damar boyunca akan suların Mars'ın en sıcak aylarında ortaya çıkıp, yılın geri kalanında kaybolduğu saptandı.

Son keşfin zamanlaması ise en azından NASA için daha iyi olamazdı. Zira içeriğini NASA'nın da onayladığı, başrollerinde Matt Damon ve Jessica Chastain'ın olduğu "The Martian'' (Marslı) adlı film Cuma günü Türkiye dahil tüm dünyada gösterime girecek.

(Kaynak: BBC Türkçe)