İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deniz Hizmetleri Müdürü İlker Aslan’ın katılımı ile gerçekleştirilen toplantıda 2.6.2022 tarih ve 51 sayılı toplantı zabıtları ile 2022 Mayıs ayı fasıllar arası aktarım talebi oy birliği ile kabul edildi. 
Mayıs ayı mizanı ve meclis üyelerine verilecek huzur hakkınında oy birliği ile kabul edilmesi ardından DTO’nun Haziran ayı faaliyet sunumu yapıldı.

Konuşmasına Rusya Federasyonu-Ukrayna savaşının olumsuz etkilerinin halen devam ettiğini ifade ederek başlayan İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, Birleşmiş Milletler tarafından yayınlanan rapora göre 94 ülkede 1,6 milyar kişinin Ukrayna savaşının etkileri ile karşı karşıya kaldığını ve artan gıda gıda, petrol fiyatlarıyla başa çıkmakta güçlük çektiğini söyledi. 
Pandeminin ardından çok hassas bir dönem yaşandığını kaydeden Kıran, “Ne zaman sonuçlanacağı henüz belli olmayan bu savaşın olası sonuçlarına karşı iş dünyası olarak çok dikkatli olmalı, temkinli davranmayı elden bırakmamalıyız” dedi. 

Şubat ayında başlayan Rusya – Ukrayna savaşı ile 2022 yılı büyüme tahminlerinin hızla aşağıya, enflasyon tahminlerinin ise hızla yukarı revize edilmeye başlandığını belirten Kıran, şöyle devam etti: “Haziran ayında yayınlanan Dünya Bankası raporuna göre küresel büyüme hızı tahmini 1,2 puan gerileyerek yüzde 2,9 seviyesine düştü. Hatırlarsanız, 2021 yılı büyüme oranı yüzde 6,1 olmuştu.
2022 küresel enflasyon tahmini, Ocak ayı tahminlerinin 2,5 puan üzerine çıkarak yüzde 7’lere gelirken, son veriler, OECD ülkeleri yıllık enflasyonunun yüzde 10’lara yaklaştığına işaret ediyor. Büyük merkez bankaları da enflasyon ile mücadeleyi öne alarak güçlü bir faiz artırım sürecine girmiş bulunuyor. ABD merkez bankası FED’in yıl sonunda politika faiz beklentisi yüzde 3,5’lara geldi. Muhtemelen artmaya da devam edecek.”

Türkiye’nin jeopolitik ve ekonomik olarak her türbülanslı dönemde öneminin daha da ortaya çıktığını belirten Kıran,  “Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 4,95, bir önceki yılın aynı ayına göre %78,62 arttı.
Enflasyon bir tarafta olumsuzluk oluştururken, dış ticaret tarafında ise tarihi rekorlar kırıldığını görüyoruz. İhracatımız geçen yılın Haziran ayına göre %18,5 artarak 23,4 milyar ABD doları, ithalat ise 31,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Kümülatif olarak yıllık ihracatımız 246,2 milyar dolar oldu. Küresel zor gelişmelerin yaşandığı bir dönem olmasına karşın sanayimiz ve ihracatımıza dayalı yüksek büyümenin sürdürülmesi yönünde bizler de denizcilik sektörü olarak en iyi katkıyı sağlama çabasındayız.
Ekonomi yönetiminin büyüme ve talep kompozisyonunu kontrol etmek amacıyla makro ihtiyati önlemler almaya devam ettiğini izliyoruz. Döviz kurlarında istikrar ve liralaşma anlamında katkı sağlayacağını düşündüğümüz bu önlemlerin işletme sermayesi ve kapasite artırım ihtiyacı olan özel sektörün büyük ihtiyacı olan kredi kanallarını da olabildiğince açık tutması büyük önem taşıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Enflasyonun beklenenden güçlü seyretmesi sonucu Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ek bütçeyi devreye soktuğuna değinen Kıran, yılın ikinci yarısında hem kamu harcamalarında hem de gelirlerinde yaklaşık 1,1 trilyonluk artış öngörülürken, yılbaşında belirlenen 278,3 milyarlık bütçe açığının ek bütçede de aynı şekilde korunduğunu söyledi. 

Hem enflasyon hem vergi gelirlerine bağlı olarak bütçe gelir performansının oldukça iyi gittiğini kaydeden Kıran, “Ekonomide yaşanan güçlüklere bağlı olarak, gelirlerdeki bu artışın doğru şekilde ücret ve desteklerden oluşan harcamalara yöneldiğini görüyoruz. Küresel ekonominin bu zorlu sürecinde, bütçe dengesini koruma gayretini son derece olumlu değerlendiriyoruz” dedi.

Konuşmasında denizcilik piyasalarına da değinen Kıran, şöyle devam etti: “Denizcilik piyasalarına gelince; 2022 yılı için küresel deniz ticareti büyüme tahminleri; Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasıyla ortaya çıkan belirsizliklerden dolayı %3,5’tan %1,4’e kadar düşürüldü. Büyüme tahmininin düşürülmesinde özellikle Şubat ayı sonunda Ukrayna limanları ticari faaliyetlerinin başta tahıl ihracatı olmak üzere kapatılmasının ve Rusya’ya yönelik yaptırım uygulamalarının etkili olduğunu söyleyebiliriz. 
Bu gelişmeler ışığında küresel deniz yolu kuru dökme yük ticaretinin 2022 yılında ton olarak önceki tahminlere göre yaklaşık %1,8'lik bir düşüş ile yıllık %0,1 oranında büyümesi beklenmektedir. Dökme yük ticaretinde daha önceki büyüme tahminine göre beklenen daralma, tahıl ticaretinin azalacağı beklentisinden kaynaklanmaktadır. Ukrayna'nın tahıl ihracatının askıya alınması ve Rusya'nın ihracatının büyük bir belirsizlikle karşı karşıya olmasından kaynaklı olarak tahıl ticaretinde yıllık olarak %3,7’lik azalma beklenmektedir.
Mayıs ayı başında artış eğilimine geçen Baltık Kuru Yük Endeksi Mayıs ayı sonunda düşüş eğilimine geçmiş, ay sonunda 2.566 seviyesinde gerçekleşmişti. 2.633 ile Haziran ayına başlayan endeks, 20 Haziran tarihinden sonra yine düşüşe geçerek Haziran ayını %15 düşüş ile 2.240 seviyesinde kapatmıştır.”

18 Haziran tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Hurdaya Ayrılan Türk Bayraklı Gemilerin Yerlerine Yeni Gemi İnşa Edilmesinin Teşvikine Dair Yönetmelikte” bazı değişiklikler yapıldığını hatırlatan Kıran, yeni gemi inşası için teşvik desteklerinin daha uygulanabilir hale geldiğini ifade etti. 

Kıran, şunları ifade etti: “Yapılan değişikliklerle; Yönetmelik kapsamı için belirlenmiş olan 1.000 GT alt sınır, 50 GT’a indirilerek ve kabotaj hattında veya iç sularda sefer yapan ana sevk sistemini çevre dostu bir enerji kaynağına dönüştürecek 50 GT üzeri ticari gemi, deniz ve iç su araçları eklenmek suretiyle kapsam genişletilmiştir. Teşvik edilecek gemi sayısı her yıl için toplam 25.000 GT’u geçmemek kaydıyla 5’ten 10’a çıkarılmış, “en büyük gemiden başlamak üzere” şeklindeki sıralama ölçütü yerine başvuruların “yaşı, tonajı ve sefer bölgesi dikkate alınarak” değerlendirileceği belirtilmiştir. Teşvik tutarının, mevcut Yönetmeliğe göre hesaplanacak tutarın fosil yakıt kullanacak gemi için 1,5, LNG ve hibrit sistemler de dahil olmak üzere alternatif çevre dostu bir enerji kaynağı kullanacak gemi için 2,5 katı olarak uygulanacağı hükme bağlanmıştır.”

Tamer Kıran, söz konusu değişiklikle ilgili verdiği katkılardan dolayı Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ve Denizcilik Genel Müdürlüğü’ne teşekkürlerini iletti. 

Meclis toplantısı, bu yıl ikincisi düzenlenen “Denizci Millet, Denizci Ülke Fikir ve Proje Yarışması”nın ödül töreni ile devam etti. 

Yarışmada Volkan Varışlı, "Düşük Maliyetli, Sürdürülebilir, Çevreci ve Otonom Tekne" tasarımı ile birinci, Yunus Emre Şenol, "Artan Deniz Trafiği Neticesinde Yaşanan Karaya Oturma ve Çatışma Risklerini En Aza İndirgeyen Risk/Analiz" modeli projesi ile ikinci, Enes Karaoğlu ise "Titreşim Üzerinden Enerji Kazanımı" projesi ile üçüncülüğe layık görüldü.

Toplantı; meslek komite başkanları ile meclis üyelerinin görüş ve önerileri ardından sona erdi.

Vira Haber