BM’nin Pazartesi günü yaptığı açıklamaya göre, iklim değişikliği ve teknoloji ile şiddetlenen yeni nesil bir küresel eşitsizlik, kontrol edilmediği takdirde şiddeti ve siyasal istikrarsızlık gibi durumları tetikleyebilir.

UNDP’nin 2019 İnsani Gelişme Raporu’na (Human Development Report) göre, modern zamanda sahip olduklarımız ve olamadıklarımız arasındaki uçurumu artık zenginlik ve gelir değil, iklim değişikliği ve teknoloji yaratıyor.

Aşırı yoksulluk ve hastalık gibi eşitsizliklere geleneksel önlemlerle yaklaştıkça eşitsizliğin yeni anlamdaki biçimlerinde yükselme gözlemleniyor.

Rapora göre “İnsan gelişiminde eşitsizlikler, iklim krizi ve teknolojik değişikliklerin gölgesine sığınarak yeni biçimlerini alıyor.”

Rapor şöyle devam ediyor: “Makine öğrenimi ve yapay zeka gibi teknolojik gelişmelerin insan gruplarını ve hatta ülkeleri geride bıraktığı bu dönemde, iklim krizinden en sert etkilenenler yine toplumun en yoksul kesimi.”

UNDP yöneticisi Achim Steiner, bu yeni eşitsizliklerin büyümesine izin vermenin “Aşırı tehlikeli ve son derece istikrarsız” olacağını söyledi.

Raporun yayımlanmasından önce Reuters’e konuşan Steiner, “Birçok ülkede tepkiler oldukça şiddetli oluyor. Milyonlarca insanın sokaklara akın ettiği protestolar, eğer pratik ve düzgün bir şekilde idare edilemezse hükümetlerin devrilmesi ile sonuçlanabilir” dedi.

Hong Kong, Irak, İran, Lübnan, Şili, Bolivya, Venezuela ve daha pek çok yerde hükümet politikaları ve yolsuzluk karşıtı ya da demokrasi yanlısı hareketlerden doğan sokak protestoları son zamanlarda haberlerde oldukça boy gösteriyor.

UNDP raporuna göre, yetersiz beslenme, hastalık ve sıcaklık stresiyle baş etmekte zorlanacak gelişmekte olan ülkelerde iklim krizinin etkileri ile birlikte eşitsizlik ateşlenecek.

Raporda “İklim değişikliğinin etkileri var olan sosyal ve ekonomik fay hatlarını derinleştiriyor” ifadesi yer alıyor.

Rapora göre eşitsizliğin bir sonucu olarak gelişmiş ülkelerdeki üniversite mezunu yetişkin oranı az gelişmiş ülkelere göre 6 kat daha hızlı büyüyor.

Rapor “Bu tarz eşitsizlikler insanların bilgi ekonomisinde işlevsel olabilmelerinde karar verici bir unsur olabilir” şeklinde devam ediyor.

“İsteklerimiz değişti” diyen Steiner, “İnsanlar artık sadece hesaplarının doluluğuna bakmıyor. Aynı zamanda fırsatlar, sosyal hareketlilik ve seçme özgürlüğü arıyorlar.”

Vira Haber