Türkiye’nin sınır komşularına ihracatı Ocak-Nisan döneminde yüzde 9,6 artarak, 4,7 milyar dolara ulaştı.

Söz konusu dönemde komşulardan yapılan ithalatta da büyük artış gerçekleşti. İthalat, yüzde 77,7 artarak, 3,8 milyar dolar oldu.

Aynı dönemde sınır komşularıyla dış ticaret, Türkiye lehine gerçekleşti.

Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre, 2000 yılında komşu ülkelere ihracatın, genel ihracat içindeki payı binde 5 iken, geçen yıl bu oran yüzde 13’e yükseldi.

Ticaretin GSMH ile doğru, coğrafi mesafeyle ters orantılı olarak geliştiği var sayılan yer çekimi modelinden hareketle, Türkiye’nin önümüzdeki dönemde coğrafi açıdan yakın ülkelerle ticaretindeki artış eğiliminin de devam edeceği öngörülüyor.

Çevre ve Komşu Ülkeler Stratejisi ile ülkeler arasında, ekonomik, sosyal ve kültürel bağlar güçlendirilirken Türkiye’nin dış ticaret partnerleri içinde çeşitlilik yaratıldığı, sanayileşmiş ülkelerde derin mali, ekonomik ve sosyal yaralar açan 2008 ekonomik krizinden daha az etkilenen bölge ülkeleriyle yürütülen ticari ilişkiler sayesinde büyük bir darbenin önüne geçildiği ifade ediliyor.

Stratejinin benimsendiği 2000 yılına kadar geçen 5 yıl ve 2000 yılından sonraki 5 yıl kıyaslandığında, komşu ülkelere yönelik toplam ihracatın yüzde 43 oranında artmış olmasının izlenen dış ticaret politikasının geçerliliğine işaret ettiği de belirtiliyor.

Sınır komşularıyla ticari ilişkilerde önemli mesafe katedildi

Son 10 yılda Türkiye’nin dış ticareti yüzde 195 artarken, sınır komşuları ile olan ticari ilişkilerde de önemli gelişmeler yaşandı. Azerbaycan-Nahçıvan, Gürcistan, Bulgaristan, Irak, İran, Suriye ve Yunanistan ile toplam dış ticaret hacmi 2000-2009 yılları arasında yüzde 445 oranında artarak, dönemin toplam dış ticaret artışının önüne geçti. 2000 yılında komşu ülkelere ihracatın, genel ihracat içindeki payı binde 5 iken, 2009 yılında bu oran yüzde 13’e yükseldi.

Sınır komşularına 2010 Ocak-Nisan döneminde gerçekleştirilen ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9,6 artarak 4,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde ithalat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 77,7 oranında artarak, 3,8 milyar dolara çıktı. Toplam dış ticaret hacmi ise yüzde 32 oranında büyüdü. Gürcistan ve Irak’a yapılan ihracatta sırasıyla yüzde 15 ve yüzde 0,5 oranında düşüş gözlenirken, ithalat bütün komşu ülkelerde artış kaydetti.

İhracatta mamul ve yarı mamul, ithalatta petrol, doğal gaz

Türkiye, Ortadoğu ve Kafkaslar’daki komşularına mamul ve yarı mamul madde ihracatı gerçekleştirirken, petrol ve doğal gaz rezervi bakımından zengin olan Irak, İran ve Azerbaycan’dan temel olarak petrol ve doğal gaz, ham madde ve yan ürünleri ithal ediyor.

Yunanistan’a en fazla ihracatın yapıldığı sektörler arasında motorlu kara taşıtı, mineral yakıt, yağ ile demir çelik bulunurken, bu ülkeden pamuk ve plastik ithal ediliyor. Küresel mali krizin etkisiyle geçen yıl Bulgaristan ile ticaret hacmi azalmasına rağmen, bu yıl toparlanma olması bekleniyor. Bulgaristan’a sebze, plastik ürün ihraç eden Türkiye, Bulgaristan’dan bakır, ayçiçeği, yağlı tohum ve mineral yakıt ithal ediyor.

Demir çubuk, çimento, temel gıda maddeleri ihracatının yapıldığı Irak’tan da ham petrol ve petrol yağı ithal eden Türkiye, İran’a ise kazan demir-çelik, ağaç ihracatı gerçekleştirirken, bu ülkeden doğal gaz, plastik ve bakır eşya ithalatı gerçekleştiriyor.

Suriye’ye özellikle çimento ihracatı gerçekleştiren Türkiye, bu ülkeden de ham petrol ithal ediyor. Azerbaycan-Nahçivan’a kazan ihraç edilirken, doğal gaz ithal ediliyor. Gürcistan’a da motorlu kara taşıtı ihraç edilirken, en fazla demir-çelik ithal ediliyor.

AA