Türkiye’nin 500 büyük firması arasındaki yerini yükselterek muhafaza eden Has Çelik, 20 yıllık tecrübesi ve 900 çalışanı ile halat kullanıcılarına çözümler sunuyor.

1989 yılında kurulan ve bugün dört ayrı fabrikada toplam 150 bin metrekare kapalı, 300 bin metrekare açık alanda, 900 çalışanı ile faaliyetlerine devam eden Has Çelik ve Halat San. Tic. A.Ş, Türkiye ve dünya ekonomisine büyük katkı sağlıyor.

Üretimlerinde çelik halat, endüstriyel yaylık çelik tel, alüminyum iletken, alüminyum kablo, bakır kablo ve her türlü mobilyalık endüstriyel yaylı tellere ağırlık verdiklerini söyleyen Has Çelik Teknik Genel Müdür Yardımcısı Erhan Doğan, Has Çelik’in yıllardır Türkiye’nin 500 büyük firması arasındaki yerini yükselterek muhafaza ettiğini dile getirdi. Has Çelik’in TSE ISO 9000 kalite belgesine, asansör halatları için TÜV-SÜD kalite belgesine, çevreye olan duyarlılığının göstergesi olan TSE-ISO-14000 çevre belgesine ve ürünlere özel pek çok uluslararası kalite proses belgelerine sahip olduğunun altını çizen Doğan, halat kullanıcıları için bazı önerilerde bulunarak, “20 yılı aşkın sürenin bize verdiği tecrübelere dayanarak halat ömrünü etkileyen dört ana parametrenin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Bunlardan birincisi, halatın kaliteli üretilmesi, ikincisi, halatı seçerken doğru halatın seçilmesi, yani doğru halatın doğru yerde kullanılması, üçüncüsü, halatın kullanıldığı sistemin standartlara uygun olması, dördüncüsü ise halatı sisteme yüklerken kurallara uygun yüklenmesi, sistemin ve halatın periyodik bakımına dikkat edilmesidir” dedi.

Halat üreticilerinin kataloglarında; hangi konstrüksiyondaki halatın hangi kullanım alanları için uygun olacağının genellikle belirtildiğini ve fakat halatın diğer özelliklerinin ne olması gerektiğinin belirtilmediğini savunan Doğan şunları söyledi:

“Halat kullanıcısının bu özellikleri, kaldırılacak yüke, yükün hızına, sistemin sekline, sistemin hassasiyetine, çalışma ortamına, çalışma şekline vb. parametrelere dikkat ederek, kendisinin belirlemesi veya halat üreticisinin yardımı ile seçmesi gerekir”

Doğan, halat seçimindeki hataları minimuma indirmek için dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıralıyor:

• Lif özlü halatlar çelik özlü halatlara göre daha esnektirler, buna karşın yük taşıma kabiliyetleri daha düşüktür.

• Lif özlü halatları maksimum 100 C sıcaklığa kadar olan yerlerde kullana bilirsiniz, çelik özlü halatları 200 C sıcaklığa kadar olan yerlerde kullana bilirsiniz. Özel yağ kullanarak çelik özlü halatları daha yüksek sıcaklıklarda da kullanabilirsiniz.

• Denizcilikte, halat deniz suyu ile temas ediyor ise; özün sisal yerine pp (polipropilen) olması tavsiye edilir. Çünkü polipropilenin sutaşıma kabiliyeti daha düşüktür.

• Korozif ortamlarda çalışan halatların siyah değil de galvaniz kaplı olması halat ömrü açısından önemlidir. Denizcilik sektöründe halatların korezyondan etkilenmemesi için özel yağ ile yağlanmaları gerekmektedir.

• Halat tellerinin, galvaniz kaplı olması, çalışma esnasında halat tellerinin direkt olarak bir birine olan temasını engelleyeceğinden, halatta iç tel kırılmalarının daha geç oluşmasını sağlayacaktır,

• Halat konstrüksiyonun da tel sayısının artması demek, tel çaplarının küçülmesi demektir. Bu durum halatı esnek yaparken aşınma direncini düşürür. Yani sürtünmeye maruz kalacak halatların seçiminde, tel çapı büyük olan halatlar tercih edilmelidir.

• Paralel düz halatlar, bozulmaya karşı hassa, metalik kesit alanları yüksek halatlardır. Bundan dolayı yük taşıma kabiliyetleri yüksektir. Düşük hızlı sistemlerde veya gerdirme amaçlı kullanılmaları tavsiye edilir.

• Kompakt halatlar; daha esnek, metalik kesit alanları daha yüksek halatlardır. Bundan dolayı yük taşıma kabiliyetleri yüksektir. Bu halatların toronları arasındaki temas yüzeyleri daha yüksek olduğu için iç tel kırılmaları daha geç oluşmaya başlar.

• Kompakt halatların çalıştığı, tambur ve makaralarla olan temas yüzeyleri daha yüksek olduğu için, halat tellerindeki aşınma daha yavaştır. Çok katmanlı tamburlarda üst üste sarılan halat tellerinin bir birini aşındırmaması için kompakt halat kullanımı tavsiye edilir.

• Halatlarda, halat çapı arttıkça dönmeye karşı olan direnç azalır. Dolayısıyla kompaktlanmış halatların bir miktar dönmeye karşı dirençleri de artırılmış olur.

• Halatta yük altıda dönmenin hiçbir şekilde olmaması isteniyor ise, dönmez (Nuflex) halatlar tercih edilmelidir. Bir miktar dönmeye müsaade edile biliniyor ise, dönmeye karşı dirençli (semi rotation resistant) halatlar tercih edilmelidir.

• Çelik özleri plastik kaplı halatlar, metal metal temasını ortadan kaldıracağı için, iç tel kırılmalarını engelleyecektir. Özellikler Nuflex halatlarda katmanların yönleri bir birine ters olduğu için, bu durum nuflex halatlarda daha da önemlidir.

• Çelik özü plastik kaplı halatlarda, kuşgözü olma ihtimali daha düşüktür ve dinamik yükleri apsorbe etme yeteneği daha yüksektir.

Virahaber