Mersin Gümrük Müşavirleri Derneği Başkanı Baki Şimşek, gümrüklerdeki sistem yenilenmesine bağlı olarak vergilerin eksik hesaplandığını ve Hazine'nin de bu açığı mükellefe yüklenerek kapatmaya çalıştığını söyledi.
Sistem oturuncaya kadar mükelleflerin canının yanmaya devam edeceğini belirten Şimşek, gümrükteki sorun nedeniyle ihracatçıların Mersin Limanı'ndan vazgeçip İzmir'e yöneldiğini anlattı.

Gümrük Müsteşarlığı'nca 1999 yılından beri kullanılan Bilge Yazılımı'nın yenilenerek merkezi hale getirilmesi noktasında sistem 2010 yılında yenilendi. Mevcut sistemin modernizasyonu kapsamında şu an dünyadaki en güçlü makinelerden biri Gümrük Müsteşarlığı'na kurulurken, aşama aşama geçiş yapılan yeni sisteme yük bindikçe beklenmedik kesintiler yaşandı. Yeni makine kendini gün içinde birkaç kez kapatıp açarken, sorunun çözümü noktasında 2010 yılı Temmuz ayından bu yana başlatılan çalışmalar henüz sonuç vermedi. Bu durumun gümrüklerde işlerin aksamasına ihracatta ciddi sorun ve sıkıntıların yaşanmasına neden olduğu belirtildi.

Vergiler eksik hesaplanıyor
Gelişmeleri değerlendiren Baki Şimşek, mükelleflerin yeni sisteme adapte olmakta sıkıntı yaşadığını vurgulayarak, sisteme Gümrük Kanunu gereğince ihraç edilecek malla ilgili olarak beyanda bulunulması gerektiğini ve elektronik ortamda yapılan mal beyanının da aynı zamanda elektronik imza olarak kabul edildiğini söyledi. Yapılan beyannameler üzerinden sistemin otomatik olarak vergilendirme yaptığını anlatan Şimşek, "Ne yazık ki, sistem üzerinden yapılan hesaplamalarda bir takım hatalar yapılmaya başlandı.

Sistem hatası nedeniyle vergiler eksik hesaplanmaya başlandı. Hazine'nin burada kaybı olunca bu mükellefe yüklendi" dedi. Konuyla ilgili yaşanan sorun ve sıkıntıları yazılı başvuruyla birlikte Gümrük Müsteşarlığı'na ilettiklerini ancak kendilerine bugüne kadar herhangi bir yanıt verilmediğinin altını çizen Şimşek, sorunun bugün hâla devam ettiğini anlattı.

Gümrük Müsteşarlığı'nın hatanın kendisinden kaynaklandığını, bizzat yazılım şirketleriyle yapmış olduğu yazışmalarda kabul ettiğine dikkat çeken Şimşek, bu sorunun sadece Mersin'de değil, başta İstanbul olmak üzere İzmir gibi Türkiye genelindeki tüm Gümrük Başmüdürlükleri'nde yaşandığı bilgisini verdi. Gümrüklerde manuel takip döneminin artık kapandığını ve tüm işlemlerin elektronik ortamda takip edildiğini hatırlatan Şimşek, şunları söyledi: "Ancak, sistem bilmediğimiz bir nedenle zaman zaman çöküyor.

İşte sıkıntı burada. Bu sorun yaklaşık bir yıldır devam ediyor ve hâla bir çözüm bulunamadı. Sistem mutlaka oturacak ama oturuncaya kadar da mükellefin canı yanmaya devam edecek." İhracata; sadece malın gemiye yüklenip istenilen noktaya transferi olarak bakılmasının doğru olmadığını belirten Şimşek, böyle bir ihracat modeli de olamayacağını savundu.

Şimşek, ihracatta akreditif ve buna bağlı olarak da ihracatçının yükleme vadesi olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam etti: "Belirtilen sürede malın gemiye yüklenmesi gerekiyor. Peki bunu nasıl anlayacağız? Gümrük işi bitecek, acente malı alıp gemiye yükleyerek konşimentosunu mükellefin eline verecek ve diyecek ki; 'Malı teslim aldım yükledim' Acentenin malı yüklemesi için gümrük işlemlerinin tamamlanması lazım, bunun için de sistemin çalışması lazım. İş bitse bile mükellefte korku var çünkü bu işler adamı iflasa sürükler. Olayın gümrük ayağı basit. 'Sistem çöktü, açılmasını bekliyoruz' der işin içinden çıkarlar."

Mersin'de olduğu gibi dün İzmir'de de aynı anda sistemin çöktüğünü anlatan Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ama orada beklememesi gereken ürünlerin ihracatı noktasında inisiyatif alarak, işlemlerin manuel takip ile yapılarak sorun geçici olarak çözüldü. Ama aynı yaklaşım Mersin'de gösterilemedi. Eğer inisiyatif alan bir başmüdürlük olsaydı bunu yapardı."

Gümrüklerdeki maddi kaybın çok önemli olduğunu anlatan Baki Şimşek, ancak burada asıl önemli olanın zaman olduğunu vurguladı. Şimşek, paranın öyle ya da böyle bir şekilde kazanılabileceğini ancak zamanın geri getirilemeyeceğini söyledi. Malını gününde yükleyip de sevkıyatını zamanında yapamayan ihracatçıların zor durumda kaldığı gibi aynı zamanda da pazar kaybettiğini savunan Şimşek, şöyle konuştu: "Peki neden? Başkasının yaptığı bir hatadan dolayı. Bu 'başkası' dediğimiz kişiyse devlet. Devlet, öncelikle vatandaşına güvenecek. Sistemin mi çöktü manuel yap bu işi. 'Ben yapıyorum' diyorlar ama bizim neden haberimiz yok? Kadro sıkıntısını dile getiriyorlar ama bu bizim sorunumuz değil ki."

Yaşanan sistem sorunu nedeniyle ihracatçıların malını İzmir üzerinden sevkıyatını gerçekleştirdiğini, bu durumun en önemli nedeninin Mersin Gümrük Başmüdürlüğü'nün katı tutumu olduğunu öne süren Şimşek, kurumun inisiyatif kullanmaması nedeniyle de ihracatçıların İzmir'e yöneldiğini anlattı.

Yenilenen sistemin henüz tam olarak oturmadığını ve yaşanan çökme nedeniyle de gümrük müşavirlerinin adeta şaşkına döndüğü yorumunu yapan Şimşek, ne yaptığını gümrükçülerin de bilmediğini ve işlerini halledebilmek için de ahbap çavuş ilişkisine girdiklerini iddia etti. Hatır gönülle işlem yapılmasını doğru bulmadıkları dile getiren Şimşek, sözlerine şöyle devam etti: "Manuel işlem, tıpkı İzmir'de olduğu gibi genel yapılır, kişiye ya da şahsa özel değil. Yaşanan tüm bu gelişmeleri bir bütün olarak ele aldığımızda sistemde yaşanan hatalar, Mersin ihracatına vurulan bir darbedir. Sorunun asıl muhatabının ihracatçılar birliği olmasına rağmen onlar bu konudan haberdar bile değil. Neden? Çünkü ihracatçı firma, kendi birliğine gidip de 'Benim ihracatım aksıyor' demiyor. Gidip gümrük müşavirine derdini anlatıyor onlar da gelip bize aktarıyor. Tamam hata müsteşarlıktan kaynaklanıyor bunu biz de kabul ediyoruz ama siz de inisiyatif kullanmak zorundasınız. Eğer kullanamıyorsan bırakıp gideceksin. Peki kullananlar nasıl kullanıyor?"

Gümrük kendini yasa koruyucu yerine koymamalı
Şimşek, bugüne kadar Türkiye'de iş başına gelen iktidarların her zaman ihracatın önündeki engelleri aşmaya çalıştıklarını ancak yine de ihracatın önünün bürokratik nedenlerden dolayı hep tıkandığını ifade etti. Gümrüğün görevinin yasaları uygulamak olduğunu anlatan Şimşek, şöyle konuştu: "Yoksa yasa koruyuculuk yapmak değil. Bizdeki bu aksamaların asıl nedeni; gümrüğün kendini yasa koruyucunun yerine koyması ve inisiyatif kullanamamasıdır. Mersin'deki bir sorun Ankara'da çözülmeye çalışılıyor. Peki neden İzmir ve İstanbul'da bu böyle değil. Sorun orada anında çözülüyor. Bu durum bizim bölgemize zarar veriyor. Bu bölge, 'Anadolu Kaplanları'nın ihracat merkezi. Bu sorunlar mutlaka ama mutlaka çözüme kavuşturulmalı ve Gümrük Başmüdürlüğü sorumluluk üstlenerek elini taşın altına koymalı."

Haberx