Denizcilik Müsteşarlığı İstanbul Bölge Müdürü Cemalettin Şevli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, denizlerde bulunan ve zaman zaman tehlike yaratan gemilerin çoğu zaman hukuksal süreçler nedeniyle demirli kaldığını söyledi.

Şevli, hukuksal süreçlere ilişkin şu bilgileri verdi:

''Mesela geminin borcu vardır, sahibi onu ödememiştir. Alacaklı da alacağını alamadığı için mahkemeye vermiş, mahkeme de bize ve ilgili kurumlara 'alacaklının alacağını almadan bu geminin gitmesine izin vermiyorum' diye yazı göndermiş. Bunun yanı sıra personel maaşını alamamış, çekmiş gitmiş, gemi çalışmıyor. Bu tür gemiler devlete demirleme ücreti ödüyor. Demirde bekliyor yani. Ancak böyle bekleyen bir gemi, hiçbir zaman seyir, can, mal, çevre emniyetini tehlikeye atamaz. Yani bu gemiler böyle çok acil durumlarda yasa gereği bulunduğu yerden kaldırılabiliyor. Eğer yetkimiz dahilindeyse, hemen yapmamız gerekiyorsa gereğini yapıyoruz ama görevimiz dahilinde bile olsa bir yargı süreci varsa hepimizi bağlıyor.''

Şevli, yargı kararlarının işin yönünü değiştirebileceğini de vurgulayarak, ''Bekleyen gemilerin de çoğu bu şekilde. 5312 sayılı Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun gereği eğer artık çevreye zarar verme, çevreyi kirletme veya çevreyi tehdit etme haline geliyorsa o zaman hemen gerekli müdahaleyi yapabiliyoruz. Ancak biz bu gemileri istediğimizi yaparız, atarız, göndeririz gibi bir şey yapamıyoruz. Yaptığınız her şeyin hukuksal bir dayanağı olması lazım. Hukuki süreçleri takip etmeniz lazım'' diye konuştu.

İstanbul Liman Başkanı Azman

İstanbul Liman Başkanı Mustafa Azman da hizmet bölgesinde bulunan İstanbul Boğazı'ndan ayda 4 bin ile 4 bin 500 arasında gemi geçişinin olduğunu söyledi,

Hukuksal problem yaşayan gemilerin 2 yıl öncesinde kriz nedeniyle daha çok görüldüğünü dile getiren Azman, İstanbul Liman Başkanlığının hizmet bölgesinde faaliyet dışı kalmış 4 geminin bulunduğunu dile getirdi.

Azman, seyir, can, mal ve çevre emniyetini tehlikeye atmaması açısından özellikle İstanbul Boğazı ve çevresinde duyarlı davrandıklarını kaydederek, ''Böyle bir sorun yaşandığında, çözümü hızlandırmaya yönelik bazen inisiyatif kullanarak eğer bir alacak verecek meselesi varsa tarafları bir araya getirebiliyoruz ya da hukuki süreci devam eden gemilerle ilgili gerekli kurumlarla yazışıyoruz'' diye konuştu.

Tuzla Liman Başkanı Ayazoğlu

Tuzla Liman Başkanı Mehmet Emin Ayazoğlu da hukuki sorunlar nedeniyle en fazla Tuzla Liman Başkanlığı sahasında demirli gemi bulunduğunu belirterek, ''Tuzla bölgesi tamir ve bakım bölgesi. Bu gemiler buraya daha çok tamir maksatlı gelen ve çeşitli hukuksal sebepler nedeniyle burada kalan ve müdahale edilemeyen gemiler'' dedi.

Sorumluluk alanlarında 15 adet bu şekilde geminin bulunduğunu kaydeden Ayazoğlu, şunları kaydetti:

''Bazı gemiler yüzme kabiliyetini kaybetmiş, bazıları tamire değmez gemiler. Yani tamiri çok masraflı olan gemiler. Kimisi alacak verecek meselesi nedeniyle üzerinde mahkeme kararı bulunan gemiler. Bazıları yaşadığı ekonomik zorluklar nedeniyle mesela personel maaşını alamamış, bu yüzden çekmiş gitmiş, gemi çalışmıyor. Bu gemilerin günlük maliyeti 2-3 bin dolar. O maliyetten kaçanlar olabiliyor. Bunlar sadece hukuki süreç nedeniyle bizim müdahale edemediğimiz gemiler. Yani geminin seyrini engelleyen mahkeme kararı var.''

Ayazoğlu, liman başkanlıklarında gemilerin demirleyebilmesi için bazı yasal prosedürlerin yerine getirilmesi gerektiğini dile getirerek, ''Burada gemi personel, aydınlatma, acil muhabere şartları gibi şartları sağlamazsa yönetmeliğe aykırı davrandığı için gemiye idari ceza uygulanıyor ama eğer geminin hukuksal bir problemi varsa müdahale edemiyoruz'' dedi.

Bu gemilerde ''sahipsiz'' ya da ''terk edilmiş'' şeklinde bir algının olmaması gerektiğini, çalışamayacak, hurda olmuş bir geminin bile hurdasının ton fiyatının 450 dolar olduğunu kaydeden Ayazoğlu, ''200 ton gelse bir gemi, yapacağı ederi bir düşünün. Yani kimse bu gemileri başıboş bırakmaz, sahipleri vardır muhakkak. Sadece hukuksal sürecin dolması beklenir'' diye konuştu.

A.A.