ABD’li kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in analisti Ed Parker’ın Türkiye ekonomisine ve ülke kredi notuna ilişkin olumsuz yöndeki açıklamaları dün finans piyasalarında adeta şok etkisi yarattı. Avrupa Birliği’nde yaşanan gerginliğe, sabah saatlerinde gelen bu açıklama eklenince dolar ve euro yükseldi, borsada büyük düşüş yaşandı. Bunun ardından Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’dan Fitch’e sert yanıt geldi. Bakan Çağlayan, “Fitch yine ‘Fitch’liğini yapmış” diyerek ‘notçu’ kuruluşa sert çıktı.

Bu gelişmelerden birkaç saat sonra bu kez CNBC-e televizyonu, “Fitch, Türkiye’nin iki yıl içinde kredi notunun artırılma olasılığının, artırılmama olasılığından daha yüksek olduğunu açıkladı” şeklinde bir haber yayınladı.

Dört ciddi uyarı geldi
Dün Bloomberg HT televizyonuna konuşan Fitch analisti Ed Parker, yüksek cari açığın yarattığı belirsizlik nedeniyle Türkiye’nin not artışının belirsiz olduğunu söyledi. Türk ekonomisinde ısınma sinyallerinin görüldüğünü söyleyen Parker, “Türkiye, AB’deki krize cari açık yüzünden diğer gelişmekte olan ülkelerden daha açık” dedi.
Ed Parker’ın piyasaları ‘geren’ Türk ekonomosine ilişkin analizinde öne çıkan dört nokta şöyle sıralandı: “(1) Türk ekonomisinde ısınma sinyalleri görülüyor. (2) Türkiye AB’deki krize cari açık yüzünden diğer gelişmekte olan ülkelerden daha açık. (3) Yüksek cari açığın yarattığı belirsizlik nedeniyle not artışı belirsiz. (4) Merkez Bankası’nın politika bileşiminin başarısı en iyi ifade ile karışık...”

‘Notçu kuruluşlar itibar kaybediyor’
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Fitch ile ilgili “Fitch yine ‘Fitch’liğini yapmış” diyerek, kredi derecelendirme kuruluşlarının itibar kaybettikleri bir dönemden geçildiğini kaydetti. Çağlayan, buna örnek olarak da 2008 yılında ekonomik kriz yaşayan İrlanda’yı göstererek, “Kredi derecelendirme kuruluşları en yüksek notları İrlanda’ya vermişti” dedi.
Çağlayan, “Cari açık ihmal edilecek bir konu değil tabii ama cari açık onların dediği gibi Türkiye açısından yüksek risk oluşturacak bir yapıda değildir” diye konuştu.
Cari açığın ihmal edilmeyecek, üzerinde durulmayacak bir konu olmadığını, önümüzdeki aylarda Türkiye’nin hizmet ticaretindeki gelirlerinin artması, yaz boyunca ithalattaki yoğunlaşmanın biraz daha azalmasından dolayı, cari açığın etkisinin ilk 6 ayda görülen etkisinden daha az olacağına işaret eden Çağlayan, Fitch’in Türkiye’ye ilişkin değerlendirmesine katılmadığını kaydetti. Çağlayan, bunu söylerken rakamları, belgeleri baz aldığını ve Ekonomi Koordinasyon Kurulu üyesi bir bakan olarak bunları söylediğini ifade etti.

‘Vatandaşa telkinimiz yok...’
AKP Genel Başkanı Bülent Gedikli’nin ‘kriz kapıda, harcama yapmayın’ sözlerinin hatırlatılması üzerine Bakan Çağlayan, “Arkadaşlarımızın söylediği sözler önemlidir ama Türkiye’de yürütme görevi hükümetindir” dedi. Çağlayan şunları söyledi: “Bu noktada ekonomi yönetimi olarak vatandaşa bir telkinimiz söz konusu değil. Benim vatandaşa kısın, kısmayın şeklinde bir ifadem olmaz. Vatandaşımız kendi gelirleri noktasında kendi günlük yaşantısına devam edecektir.”
Krizin ihracatı etkileyeceğini çünkü Avrupa’da bir talep daralması yaşanacağını belirten Çağlayan, “Ama bu daralmayı finanse edecek, hedeflerimizden şaşmadan çalışmalarımız aynen devam ediyor. Yeni pazarlar, yeni işbirlikleri yeni bölgesel çalışmalar, durmak yok, koşmaya devam” dedi.

Milliyet