Petrol, doğalgaz ve buhar kömürü gibi enerji kaynaklarının tüm dünyada sert şekilde artması tüm ekonomik faaliyetler üzerinde doğrudan ve elektrik fiyatları üzerinden de dolaylı şekilde etkili oluyor.

Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını Avrupa enerji sektörünü de vurdu. Avrupa’da hem elektrik hem de doğal gaz fiyatları son bir ayda ikiye katlanırken, 9 aylık artışlar ise yüzde 250’leri aştı. Bu arada ham petrol fiyatları da son bir yılda neredeyse ikiye katlandı.

Gelişmeler, enerjide dışa bağımlı ülkeler arasında yer alan Türkiye’yi de etkiliyor. Petrol fiyatlarındaki artış, Türkiye’nin uzun vadeli doğalgaz alım kontratlarındaki fiyatları geriden de olsa yukarı yönde etkiliyor. Bu arada spot piyasalarda doğalgaz ve elektrik fiyatları bir süredir yükseliş sergiliyor.

Dünya'dan Mehmet Kara'nın haberine göre doğalgaz satış tarifeleri son olarak Eylül ayı başında güncellenmişti. BOTAŞ iki günlük gecikmeyle yaptığı duyuru ile sanayide ve elektrik üretiminde kullanılan doğalgaz fiyatlarını yüzde 15 arttırmış, konutlara verilen gazın fiyatlarını ise sabit bırakmıştı.

BOTAŞ, ekim ayı için yapacağı fiyat ayarlamalarında ithalat fiyatlarına bakarak hesaplayacağı ortalama maliyeti dikkate alacak. BOTAŞ’ın bu kez hem sanayi aboneleri ile elektrik santrallerine, hem de konutlara satılan gaz fiyatlarını yükseltebileceği konuşuluyor. Fiyat artış oranının sanayi ve elektrik üretimi amaçlı gazda iki haneli rakamları bulması şaşırtıcı olmayacak.

Elektrik tarifelerine yansıtılacak

Yılın son üç aylık döneminde geçerli olacak elektrik satış fiyat tarifelerinin de Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)  tarafından en geç 1 Ekim’de duyurulması bekleniyor. Elektrik santrallerine verilen doğalgaz fiyatına geçen ay yapılan yüzde 15’lik zam ile son bir ay içinde yaşanan yeni fiyat artışlarının elektrik tarifelerine yansıtılması gerekiyor. Ayrıca son dönemde ithal kömür santrallerini rekabet edebilir fiyatlardan üretim yapamaz hale getiren uluslararası buhar kömürü fiyatlarında yaşanan artışların da bir şekilde elektrik tarifeleri üzerinde yukarı yönlü etkide bulunacağı açık.

Türkiye’de elektrik fiyat artışları sınırlı

Dünyada ve özellikle Avrupa’da yaşanan enerji fiyatı patlaması, Türkiye piyasalarına tam yansımış değil. Türkiye’de Eylül’deki spot elektrik fiyatları MWh başına 52,85 Euro ile Avrupa’dan çok daha aşağı seviyelerde. Ancak Türkiye’deki fiyatlar zaten önceden de Avrupa ülkelerinin oldukça altındaydı. Ocak 2021’de MWh başına 33 Euro seviyesinden şu anki seviyelere yükseldi. Bu da Türkiye’deki spot elektrik fiyatlarında yaklaşık yüzde 65-70’lik bir artışa tekabül ediyor.

Vira Haber