1. YAZARLAR

  2. Murat Tüzel

  3. Dünya Okyanuslar Günü: Okyanuslarımızın Sağlığı ve Kalıcı Bir Miras Bırakmak
Murat Tüzel

Murat Tüzel

Yazarın Tüm Yazıları >

Dünya Okyanuslar Günü: Okyanuslarımızın Sağlığı ve Kalıcı Bir Miras Bırakmak

A+A-

Küresel iklim değişikliği dünya okyanusları ve tüm gezegenimiz için en büyük tehdittir.

aa.png

Ada toplulukları, kıyı ve okyanus kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını desteklemek için bazı etkili uygulamalar geliştirdi; bunu ciddiye almamız gerekiyor.

Pasifik'in geleneksel denizcilerinin 'önce varış noktanızı seçersiniz, sonra oraya nasıl gideceğinizi anlarsınız' diye meşhur bir sözü vardır.

Okyanusun ve ona bağımlı olan herkesin sağlığı çok sayıda tehditle karşı karşıyadır. Eğer varış noktamız, şimdiki ve gelecek nesillere geçim ve destek sağlayan bir okyanussa, yapmamız gereken çok şey var. Rotamızı güncellemek de bunlardan biri.

Yerel topluluklar okyanuslarımızı korumak için neyin gerekli olduğunu gayet iyi biliyor. Ada halkı, balıkçılık teknikleri, araçları ve zamanlamasından, mercan resiflerini ve açık deniz ekosistemlerini etkileyen havzalardaki akıllı arazi kullanımı uygulamalarına kadar, kıyı kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını desteklemek için en etkili uygulamaları geliştirmiştir.

Örneğin, Mikronezya Federal Devletleri'nde bulunan Yap Adası'ndaki bazı balıkçılar kanca yerine köpekbalığı kas bantları kullanıyorlar. Böylece sadece uzun burunlu iğne balıklarını yakalayabilir ve diğer türlerden kaçınabilirler.

Palau'daki şefler, orfozların yumurtlama etkinlikleri sırasında resif kanallarındaki balıkçılığı kapatıyor, bu önemli türleri en üretken ve savunmasız oldukları dönemde korumak için. Palaua’lılar ayrıca mangrov ormanlarını koruyor ve taro tarlalarını kıyıdaki mercan resif ekosistemlerini karasal akıntı ve çökelmeden kaynaklanan hasarlardan korumak için kullanıyor.

Ancak bu geleneksel imtiyaz sistemleri günümüzün sorunlarına çözüm bulmak zorunda değildi. Okyanus, çok fazla toksik şeyin girmesinden ve deniz ekosistemlerinin sağlığını ve uzun ömürlülüğünü zayıflatacak düzeyde çok fazla değerli kaynağın çıkarılmasından dolayı sıkıntı çekiyor.

İnsan kaynaklı kirlilikler ve böcek ilacı kullanımı, mikroplastikler, ton balığında biriken cıva, büyük ölçekli zehirli kanalizasyon sızıntıları, petrol sızıntıları, endüstriyel düzeyde aşırı avlanma, yasa dışı balıkçılık ve küresel iklim değişikliği tümü okyanusun yok olmasına neden oluyor.

Sorunlar korkutucu görünse de çözümler mevcut. Tek kullanımlık plastiklerden ve mikro boncuklu kişisel bakım ürünlerinden kaçınmak, yediğimiz yiyecekleri araştırmak gibi her birimiz satın aldığımız ürünler hakkında kararlar verebiliriz.

Seafood Watch gibi çeşitli cep telefonu uygulamaları, tüketicilerin balıklarının sorumlu bir şekilde yakalanıp yakalanmadığını veya yetiştirilip yetiştirilmediğini belirlemelerine yardımcı oluyor. Tüketiciler ayrıca şirketlere, yalnızca yabani otları öldürmek için değil aynı zamanda yulafı kurutmak için de kullanılan glifosat (Amerika Birleşik Devletleri'nde yaygın olarak kullanılan Roundup'ın aktif maddesi) gibi şeylerin kullanımını azaltmaları için baskı yapabilir.

Bu örneklerin tümü işe yarıyor ancak etkililik ölçeğe, tutarlılığa, geniş katılıma ve güvenilir bilgiye erişime bağlı. Sürdürülebilirlik psikolojisini ve etkili iklim değişikliği iletişimini anlamak, davranışları önemli ölçeklerde değiştirmek için çok önemlidir.

Eğer her kişi önemli değişiklikler yapmak için on kişiyi etkilerse, bir umut vardır; tıpkı birinin on doğurması, bunun da 100 doğurması ve 1.000 kişiyi etkilemesi gibi. Eylem yorgunluğu yaşamak ve sürdürülemez olan kötü davranışların çoğunu sürdürürken birkaç jest yapmak zorunda kalmak insan doğasıdır.

Politikacılar ve bürokratlar değişimi yönlendirebilirler. Ancak okyanusların sürdürülebilirliğini destekleyecek siyasi iradenin olmayışı, yetersiz şekilde aktarılan bilgilerin, ilgisizliğin, seçmenlerin şüpheciliğinin bir araya gelmesinin bir sonucudur.

Küresel iklim değişikliği dünya okyanusları, denizleri ve tüm gezegenimiz için büyük tehdittir. Mercan resiflerinin kitlesel ağarmasına neden olan yüksek deniz yüzeyi sıcaklıkları, deniz ekosistemlerini etkileyen fırtınaların sıklığının ve yoğunluğunun artması, deniz seviyesinin yükselmesinin kıyı bölgelerine zarar vermesi ve açık deniz balıklarının göçü nedeniyle halihazırda ciddi etkiler hissedilmektedir.

Yerel düzeydeki stres etkenlerini azaltmak, karbon ayak izimizi takip etmek için çevrimiçi hesaplayıcıları kullanmak ve buna göre ayarlamalar yapmak da dahil olmak üzere, zaman kazanmaya ve iklim değişikliğinin etkilerini ele almaya yönelik bir stratejidir. Ancak atmosferik CO2 seviyelerinin halihazırda sağlıklı sınırları aşması nedeniyle acil bir durum söz konusu.

Sera gazlarının azaltılması, hâlâ kritik olsa da, artık ekosistemi korumak için yeterli olmayacak ve karbon tutumunun daha geniş bir ölçekte değerlendirilmesi gerekecek.

Pasifik Adaları'ndaki geleneksel liderler ve paydaşlar, eylemleri her zaman gelecek nesillere bıraktıkları miras bağlamında değerlendirirler. Arkalarında bıraktıkları şeyin uzun ömürlülüğü, birçok siyasetçiye yol gösteren seçim döngülerinin dar görüşlü vizyonuyla eşleşmiyor.

Değerli okyanus ekosistemlerimizin gelecek nesiller için korunmasını istiyorsak, halihazırda sahip olduğumuz yüksek seviyede bilimden yararlanarak hareket edecek liderlere ihtiyacımız var.

Zaman işliyor ve en kötü eylem eylemsizliktir.

Bu yazı toplam 594 defa okunmuştur.
Önceki ve Sonraki Yazılar