6.3 milyar dolarlık dev yatırımın kurdelasını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev kesti. Türkiye'nin yeni yıldızı STAR Rafineri Türkiye'nin işlenmiş petrol ürünü ihtiyacının yüzde 25'ini karşılayıp cari açığı 1.5 milyar dolar azaltacak. STAR, Türkiye'nin ilk stratejik teşvik belgesini alan yatırım olma özelliğini taşıyor.

Star Rafineri'nin Aliağa'daki açılış törenine, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Azerbaycan hükümetinin üyeleri, ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri, çeşitli enerji şirketlerinin yöneticileri ve üst düzey bürokratlar katıldı.

Türkiye'de özel sektörün tek noktaya yaptığı en büyük yatırımı olan STAR Rafineri, Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde son yıllarda gerçekleştirilen en büyük petrol operasyonları arasında yer alıyor. Rafineri, Türkiye'deki ilk "Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi"ne sahip proje olma özelliği de taşıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncesinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak ve TBMM Başkanı Binali Yıldırım da açıklamalarda bulundu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in de katıldığı STAR Rafinerisi açılış töreni gerçekleştirildi. Erdoğan, rafinerinin son 30 yılın en büyük reel sektör yatırımı olduğunu ifade etti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in de katıldığı, Türkiye'de özel sektörün tek noktaya yaptığı en büyük yatırım olma özelliği taşıyan ve bünyesinde 20 fabrikayı barındıran STAR Rafineri açıldı. Günde ortalama 10 bin kişinin 20 Eyfel Kulesi yapacak kadar çelik, küçük bir kasaba kuracak kadar beton ve Türkiye'yi 4 kez dolaşacak uzunlukta kabloyla inşa ettiği rafineri, yaklaşık 6,3 milyar dolara (35.333.865.000 TL) mal oldu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşmasından satır başları şöyle;

* Bir taraftar konteyner limanı, bir bakıma petro kimya tesisleri... Bütün bunları ele aldığınızda burada yaklaşık 10 milyar dolarlık bir yatırım söz konusu. 2008'den beri enerji alanında ülkemizde imzalar atan Azerbaycanlı şirket SOCAR bu yatırımla yeni enerji yatırımını yine ülkemize kazandırmıştır. Bu proje son 30 yıldır gerçekleştirilen en büyük reel sektör yatırımıdır. Star Rafinerisi Avrupa, Ortadaoğu ve Kuzey Afrika bölgesinin en büyüğüdür. Böyle bir yatırım olunca, kendilerine bir destek de vereceğiz. Marifet iltifata tabiidir. Bizim üzerimize düşen görev de şu sadece Bakanlık'ta işlemler ve teşviklerden istifade etmiş olacak.

* Bu rafine Türkiye'nin en büyük yerlileştirme projesidir. Bu şekilde 1.5 milyar dolar tasarruf edilmesi planlanıyor. Yılda 10 milyon ton ham petrol işleme ve 1.6 milyon depolama kapasitesine sahip.Petrol ürünlerinde Türkiye'nin dışa bağımlılığının azalması hedefleniyor.

* İstihdam boyutuyla da önemli... Bu tesiste 1100 kişi görev yapacak. Türkiye ve Azerbaycan ekonomilerine önemli bir girdi sağlanırken, Ege bölgemizde  de refahı sağlayacağız.

* Türkiye olarak dayatmalara karşı cevabımızı diplomatik alanda en güçlü şekilde vermeyi sürdüreceğiz. Şu anda açılışını yaptığımız tesis bu kazançlı işbirliğinin örneğidir.

* Azerbaycan topraklarının yüzde 20'sinin hala işgal altında olması kabul edilir durum değildir. Ülkemizin ve Azerbaycan'ın sorunun çözümü için yaptığı girişimlere uluslararası toplum sessiz kalamaz. Bu sessizliklerin bedelini varlıklarını çürüterek ödüyor. İçi boş uluslararası sistemin toplum anlamında değeri kalmaz. Dur denilmesini bekliyoruz. Refaha yönelik kurallar uygulanmazsa kimse geleceğine bakamaz. Biz her hal ve şart altında ortak mücadeleye biz devam edeceğiz.

* Bir taraftar konteyner limanı, bir bakıma petro kimya tesisleri... Bütün bunları ele aldığınızda burada yaklaşık 10 milyar dolarlık bir yatırım söz konusu. 2008'den beri enerji alanında ülkemizde imzalar atan Azerbaycanlı şirket SOCAR bu yatırımla yeni enerji yatırımını yine ülkemize kazandırmıştır. Bu proje son 30 yıldır gerçekleştirilen en büyük reel sektör yatırımıdır. Star Rafinerisi Avrupa, Ortadaoğu ve Kuzey Afrika bölgesinin en büyüğüdür. Böyle bir yatırım olunca, kendilerine bir destek de vereceğiz. Marifet iltifata tabiidir. Bizim üzerimize düşen görev de şu sadece Bakanlık'ta işlemler ve teşviklerden istifade etmiş olacak.

* Bu rafine Türkiye'nin en büyük yerlileştirme projesidir. Bu şekilde 1.5 milyar dolar tasarruf edilmesi planlanıyor. Yılda 10 milyon ton ham petrol işleme ve 1.6 milyon depolama kapasitesine sahip.Petrol ürünlerinde Türkiye'nin dışa bağımlılığının azalması hedefleniyor.

* İstihdam boyutuyla da önemli... Bu tesiste 1100 kişi görev yapacak. Türkiye ve Azerbaycan ekonomilerine önemli bir girdi sağlanırken, Ege bölgemizde  de refahı sağlayacağız.

* Türkiye olarak dayatmalara karşı cevabımızı diplomatik alanda en güçlü şekilde vermeyi sürdüreceğiz. Şu anda açılışını yaptığımız tesis bu kazançlı işbirliğinin örneğidir.

* Azerbaycan topraklarının yüzde 20'sinin hala işgal altında olması kabul edilir durum değildir. Ülkemizin ve Azerbaycan'ın sorunun çözümü için yaptığı girişimlere uluslararası toplum sessiz kalamaz. Bu sessizliklerin bedelini varlıklarını çürüterek ödüyor. İçi boş uluslararası sistemin toplum anlamında değeri kalmaz. Dur denilmesini bekliyoruz. Refaha yönelik kurallar uygulanmazsa kimse geleceğine bakamaz. Biz her hal ve şart altında ortak mücadeleye biz devam edeceğiz.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, dünyada en pozitif performansı sergileyen ülkelerin başında geldiğimizi söyledi.

Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR'ın iştiraki SOCAR Türkiye tarafından 6,3 milyar dolara inşa edilen STAR Rafineri, Petkim Konteyner Limanı, Petkim Rüzgar Enerjisi Santrali ve Aliağa Genel Müdürlük Binası açılışı törenine katılan Albayrak, yaptığı konuşmada Türkiye ve Azerbaycan kardeşliğinin 21'inci yüzyıldaki nişanı olan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi'nin (TANAP) açılışından 4 ay sonra, dünyaya örnek olacak dev bir projenin açılışı için İzmir'de bir araya geldiklerini söyledi.

Enerji Bakanlığı görevini üstlendiği dönemde Milli Enerji ve Maden Politikaları içinde özellikle petrokimya endüstrisinde Türkiye'nin kapasitesine sağlayacağı büyük katkı sebebiyle STAR Rafineri'ye çok büyük önem verdiklerini belirten Albayrak, bu büyük projenin sadece sağlayacağı istihdam veya yatırım tutarı ile değil bu endüstride Türkiye'nin dışa bağımlılığını azaltmaya vereceği katkıdan dolayı da heyecanlandıklarını dile getirdi.

 "İşte bugün Yeni Ekonomi Programımızın temel hedef alanlarının başında gelen cari açığın azaltılması ve katma değeri yüksek ürün üretimi stratejilerimizi tam anlamıyla karşılaması nedeniyle heyecanımız bir kat daha arttı." diyen Bakan Albayrak, açılışta verilen fotoğrafın dünyanın içinden geçtiği karamsarlığa, belirsizliğe de aslında en güzel çözüm formülünü sunduğunu ifade etti.

Türkiye ve Azerbaycan arasındaki dostluğu ve birliği dünyanın örnek alması gerektiğine işaret eden Albayrak, "Karşılıklı sağduyu ile ortak hedeflere, dayanışma içinde yüründüğünde bölgesel ve küresel huzura, istikrara ne denli büyük katkılar sunulabildiği bu fotoğrafla çok net bir şeklide görünüyor. Bu güçlü fotoğraf, dünyaya ülkelerin çıkarlarını, ekonomik istikrarlarını korumalarının yolunun, korumacılığı artırmaktan, ticaret savaşları çıkarmaktan değil dayanışmadan, rekabetçilikten, güçlü iş birliklerinden geçtiğini çok net ortaya koyar. Biz bu fotoğrafı, bu kardeşliği, bu birlik ve beraberliği koruyacağız. Ve korumakla kalmayacağız, onu en güçlü ve en güzel şekilde yarınlara, çocuklarımıza, torunlarımıza taşıyacağız." diye konuştu.

Türkiye'nin, "Büyük ve Güçlü Türkiye" idealine emin adımlarla ilerlediğini vurgulayan Albayrak, şunları kaydetti:

"Özellikle son dönemde ekonomide yaşadığımız spekülatif atakları ve dalgalanmaları geride bıraktık. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde hayata geçirdiğimiz aksiyon planları ve ilan ettiğimiz Yeni Ekonomi Programımız ile birlikte sadece son bir ayı aşkın sürede, makroekonomik göstergelerde dünyada en pozitif performansı sergileyen ülkelerin başında geliyor Türkiye. İşte bu yolda, ortaya koyduğumuz hedeflere kararlılıkla yürümeye devam edeceğiz. İşte Star Rafinerisi, yeni dönem yatırım önceliklerimizin de önemli bir örneğini oluşturuyor. YEP kapsamında yatırımlarımızı, ihracata dayalı büyümeye, ithal ara maddelerin yerlileştirilmesine, cari açığın düşürülmesine katkı sağlayacak projelere yoğunlaştıracağız."

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, açılışta şu ifadeleri kullandı: Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Türkiye'nin Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde dünya çapında büyük bir güce ulaştığını belirterek, "Türkiye dünya çapında söz sahibidir. Bu bizi çok sevindiriyor. Türkiye'nin gücü bizim gücümüzdür." dedi.

Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR'ın iştirakı SOCAR Türkiye tarafından Aliağa'da inşa edilen ve reel sektörün 6,3 milyar dolarlık yatırımla tek noktaya yaptığı en büyük proje olma özelliğini taşıyan STAR Rafineri, Petkim Rüzgar Enerjisi Santrali, Petlim Konteyner Limanı ve Aliağa Genel Müdürlük binası açılışı için gerçekleştirilen törende bir konuşma yapan Aliyev, bu dev yatırımın Türkiye ve Azerbaycan kardeşlik tarihinde önemli bir yerinin bulunduğunu bildirdi.

Türkiye'ye 3'üncü ziyaretini gerçekleştirdiğini ve kardeş Türkiye topraklarında bulunmaktan mutluluk duyduğunu kaydeden Aliyev, iki ülke arasındaki ilişkinin en yüksek seviyede bulunduğunu ve bunun da asırlar boyu birlikte olan insanlar için doğal olduğunu aktardı.

Türkiye ile birliğin "sarsılmaz" olduğuna işaret eden Aliyev, Azerbaycan'ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülkenin de Türkiye olduğunu anımsattı.

İki ülkenin ortaklığının şerefli bir tarihe dayandığını, siyasi ilişkilerin en yüksek zirveye çıktığını, bunun iktisadi alana da yansıdığını vurgulayan Aliyev, şöyle konuştu:

"Türkiye, Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliği sayesinde dünya çapında büyük bir güce ulaştı. Türkiye dünya çapında söz sahibidir. Bu bizi çok sevindiriyor. Türkiye'nin gücü bizim gücümüzdür. Türkiye bölgede çözümcü rol oynuyor. Türkiye ve Azerbaycan dünya çapında kardeşlik örneği gösteriyor. Ben dünyada 2 ülke tanımadım ki Türkiye ve Azerbaycan kadar bağlı olsunlar. Bu büyük bir servettir. Bunun için büyük yatırımları gerçekleştiriyoruz. Bizim gücümüz birliğimizdir ve bu bizim servetimizdir."

Avrasya'nın enerji ve ulaştırma haritası

Türkiye ile diğer önemli projeleri de hayata geçirmeye hazırlandıklarını kaydeden Aliyev, "Her proje, bölge için Avrasya için önem taşıyor. Türkiye ve Azerbaycan güçlü siyasi irade gösteriyor. Avrasya'nın enerji ve ulaştırma haritasını çiziyor. Bu yeni haritaların altında bizim imzamız var. Bütün bu projeler büyük maliyet gerektiren projeler. Burada kardeş ülkelerin ekonomisine büyük yatırım yaptık." diye konuştu.

Aliyev, gelecekte iki ülkenin daha da büyük yatırımlar yapacağına inandığını belirterek, Azerbaycan ve Türkiye kardeşliğinin de devam edeceğini sözlerine ekledi.

TBMM Başkanı Binali Yıldırım'ın dev yatırım ile ilgili yaptığı açıklama şöyle: TBMM Başkanı Binali Yıldırım, Türkiye'nin işlenmiş petrol ihtiyacının yüzde 25'ini tek başına sağlayan Star Rafineri'nin ezelde başlayan Türkiye-Azerbaycan kardeşliğini çok daha ileriye taşıyacağını söyledi.

Aliağa ilçesindeki Star Rafineri'nin açılış töreninde konuşan Yıldırım, bugün kardeş iki ülkenin akıl, irade ve güç birliği ile vücuda getirdiği eserin, "yahşi bir dikintinin" açılışını yaptıklarını belirtti.

Türkiye-Azerbaycan ilişkilerini ebediyete taşıyacak bu ve benzer ortak yatırımlarla iftihar ettiklerini, Bakü-Tiflis-Kars, Bakü-Tiflis-Ceyhan, TANAP, Star Rafinerisi ve buna benzer büyük olduğu kadar stratejik olan bu projelerin sadece Azerbaycan-Türkiye kardeşliğini pekiştirmediğini, aynı zamanda tüm Kafkasların, Orta Asya'nın ve Avrupa'nın enerji tehlikesizliğine de büyük katkı sağladığını kaydeden Yıldırım, ülkelerin ekonomisine büyük katkı yapacak rafinerinin İzmir'e, Türkiye'ye hayırlı olmasını diledi.

Yıldırım Aliağa yarımadasının İzmir'in, Türkiye'nin önemli bir sanayi bölgesi olduğuna dikkatini çekerek, iki ülkeyi can ile canan haline getiren bu eseri meydana getirmek için 3 bin mühendis, teknisyen, işçinin yanı sıra 19 bin 500 usta ve çalışanın emekleriyle katkı koyduğunu anlattı.

Yıldırım, şunları kaydetti:"2011 yılında başlanan ve 7 yıl süren bu devasa eser, rafinerimizin petrol işleme kapasitesine yüzde 25'lik ilave kapasite sağlıyor. Türkiye'nin 40 milyon ton petrol ürünü tüketimi var, bunun 10 milyon tonunu bu rafineriden sağlamış olacağız. Bu bakımdan cari açığımızda da 1,5 milyar dolara varan bir katkıyı bu tesis sağlamış olacak. Aileleriyle birlikte 5 bin nüfuslu küçük bir ilçenin geçimini sağlayacak 1 milyar 640 milyon litre akaryakıt depolama kapasitesine sahip. Anlamı 32 milyon 800 bin araca bir seferde 50'şer litrelik akaryakıt koymak demektir. Ülkemizin işlenmiş petrol ihtiyacının yüzde 25'ini tek başına sağlayan rafineri, ezelde başlayan kardeşliğimizi çok daha ileriye taşıyacaktır."

"İki devlet bir millet anlayışına bir adım daha yaklaştırmıştır"

Dünyanın en büyük sorunlarından birinin çevre sorunu olduğunu ifade eden Yıldırım, şöyle devam etti:

"Sanayi atıkları, plastik atıklar, baca gazları, kimyasallar, hava, su, toprak giderek daha fazla kirletilmektedir. Bu durum dünyadaki hayatın maliyetini de yükseltiyor. Bu rafinerinin en önemli özelliği de dünyanın en büyük sorunu haline gelen çevre kirliliğini meydana getirmeyecek olması, çevreci bir yatırım olasıdır. Teknolojinin son imkanlarının kullanıldığı bu tesis çevre dostu olarak inşa edilmiştir. Hepimizin övüneceği bu yatırım çevreci yanıyla da ödüle layık bir eser niteliğindedir.

Türkiye ve Azerbaycan ilişkilerinin en önemli tarafını karşılıklı yatırımlar, ticari münasebetler, bölgesel ve küresel enerji, ulaştırma projeleri teşkil ediyor. Kardeşlik hukukunun yanı sıra ekonomik, sosyal, siyasi, kültürel ilişkilerimizin genel çerçevesini karşılıklı faydalarımız teşkil etmektedir. Bu çerçevede iki üLke arasında 1991 yılından itibaren 200'den fazla anlaşma, protokol ve belge imzalanmıştır. Merhum Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, Sayın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in teşvik, desteğiyle imzalanan bu anlaşmalar ilişkilerimizi iki devlet bir millet anlayışına bir adım daha yaklaştırmıştır."

Bölge ve dünya ekonomisi için büyük önem taşıyan bu eserlerin, iki ülkenin bu anlayışının bir sonucu olduğunu vurgulayan Yıldırım, "Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı, Erzurum Güney Kafkasya doğalgaz boru hattı, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projeleri başarıyla hayata geçirilmiştir. Bakü-Tiflis-Kars projesinde bilfiil çalışmış biri olarak o dönemde her iki Cumhurbaşkanımızın ne kadar büyük engelleri aşma konusunda gösterdiği gayret ve dirayeti hatırlıyorum. TANAP projesi de Türkiye-Azerbaycan gücüne güç katacak bir şekilde tamamlanmıştır. Bu açılış töreni önemli bir yıl dönümüne denk geliyor. Bu yıl kardeş Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsız devlet olarak tarih sahnesinde yer alışının 100. yılıdır. Ne güzel bir tevafuk ki Azerbaycan Cumhuriyeti'nin ilk bağımsızlığının 100. yıl dönümü hayranlık uyandırıcı ortak bir eserle Star Rafinerisi ile taçlandırıyoruz." ifadelerini kullandı.

Yıldırım, bu yatırımın ne ilk ne de son olduğunu kaydederek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Hatıralarımız hep canlı duracak, ama ilişkilerimiz hatıralardan ibaret olmayacak. Aramızdaki muhabbeti müşahhas hale getirmek için karşılıklı münasebetlerimiz, yatırımlarımız daha artacaktır, her iki ülkenin ekonomisi çok daha güçlü hale gelecektir. Bugün Türkiye'nin Azerbaycan yatırımları 10 milyar dolayına ulaştı. Azerbaycan'ın Türkiye'deki yatırımı 9 milyarı aştı. Bu miktarların önümüzdeki yıllarda 20 milyar doları bulması bir gerçektir, bu rakama ulaşacaktır."

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, STAR  Rafineri'nin Türkiye’nin işlenmiş petrol ihtiyacının dörtte birini karşılayacağını belirtti.

Rafinerinin Türk-Azeri dostluğu ve iş birliğinin yeni nişanesi  olduğunu dile getiren Dönmez, Aliağa'nın bugün Türk enerji tarihinde yeni bir  döneme ev sahipliği yaptığını kaydetti.

Bakan Dönmez, petrokimya alanında Türkiye’nin en önemli üslerinden  biri olan Aliağa’da bir yatırımı daha gerçekleştirmenin gururunu hep birlikte  yaşadıklarını ifade ederek, "Türkiye ve Azerbaycan arasındaki kardeşlik öylesine  güçlü, öylesine derin bağlarla birbirine bağlı ki pek çok hayali gerçeğe  dönüştürdük. Aramızdaki bu muhabbet ve samimiyet kader ortaklığımızın tezahürüdür." diye konuştu.

Azeri şair Bahtiyar Vahapzade’nin şiirine atıfta bulunan Dönmez, iki  ülkenin bayraklarındaki yıldızın bugün STAR Rafineri ile daha güçlü parladığını  söyledi.

Dönmez, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı  İlham Aliyev'in güçlü vizyonları ve gelecek perspektifleriyle iki ülkenin  enerjideki stratejik pozisyonlarının daha da güçlendiğini vurguladı.

Devreye giren STAR Rafineri'nin Türkiye’nin işlenmiş petrol  ihtiyacının dörtte birini karşılayacağına işaret eden Dönmez, konuşmasını şöyle  sürdürdü:

"Bu da cari açığımızın yıllık 1,5 milyar dolar azalmasına katkı  sağlayacak. STAR Rafineri devreye girdikten sonra toplam rafinaj kapasitemiz  yüzde 33 artarak yıllık yaklaşık 40 milyon tona ulaşacak. Bu da kendi öz  yeterliliğimiz anlamında oldukça önemli. Öte yandan, STAR Rafineri yaklaşık 5  milyon tonluk dizel  üretimiyle de bu alandaki ithalatımızın yüzde 35 oranında  azalmasını sağlayacak. STAR, Türkiye’nin ilk stratejik yatırım teşvik belgesine  sahip projesi olması yönüyle de bizim için ayrı bir öneme sahip. Son 30 yıldır  yapılan en büyük reel sektör yatırımı olan rafineri, aynı zamanda Avrupa, Orta  Doğu ve Afrika bölgesindeki en büyük petrol operasyonlarından biri oldu. Hem  Milli Enerji ve Maden Politikamızda hem de Hazine ve Maliye Bakanlığımız  tarafından açıklanan Yeni Ekonomi Programı’nda petrokimya sektörünü öncelikli  yatırım alanlarından biri olarak belirledik. Cumhurbaşkanımızın güçlü liderliği,  bakanlıklarımız arasındaki uyum, koordinasyon ve yüksek sinerjiyle enerji  ithalatımızı azaltacak her bir adımı büyük bir kararlılıkla atıyoruz. Büyük ve  Güçlü Türkiye hedefimize giden yolda Azerbaycan’ı yanımızda görmek bizleri  ziyadesiyle mutlu ediyor."

"Türkiye ekonomisine duyulan güvenin kanıtı"

Dönmez, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı'nın (TANAP) iki ülke  arasındaki güçlü birlikteliğin en önemli sembollerinden biri olduğunu belirterek,  "TANAP hem Türkiye'nin hem de Avrupa'nın enerji arz güvenliğine büyük katkılar  sağlayacak. Ayrıca, Azerbaycan’ın küresel enerji piyasalarındaki tedarikçi rolünü  daha da güçlendirecek. Sayın Cumhurbaşkanımızın daha önce de zikrettikleri üzere  'bölgedeki gücümüzü kardeşlikle büyüteceğiz.'  Ülkelerimiz arasındaki güven ve  istikrar bizleri bölgesel ve küresel enerjinin merkezi konumuna taşıyacak."  ifadelerini kullandı.

Dönmez, Türkiye ekonomisine duyulan güvenin bugün SOCAR’ın yatırımıyla  bir kez daha kanıtlandığı söyledi.

Ticaret savaşlarının yaşandığı bu dönemde Türkiye'nin dünyaya entegre  olan serbest piyasa ekonomisiyle yatırımcılarına öngörülebilir bir gelecek  sunduğuna dikkati çeken Dönmez, şunları kaydetti:

"Türkiye, yatırımcı dostu ve liberal enerji piyasalarıyla büyümek,  Türkiye üzerinden dünyaya açılmak isteyen bütün yatırımcılara kapılarını sonuna  kadar açıyor. Türkiye ve Azerbaycan 21. yüzyılın enerji tarihini birlikte  yazıyor. Bölgenin enerji arz güvenliği için her türlü inisiyatifi birlikte  alıyor. Türkiye ve Azerbaycan’ın ekonomik entegrasyonu arttıkça bölgemiz düne  göre daha güçlü ve huzurlu. Gelecek nesillerimiz de bu iş birliğinden doğacak  güçle yarınları daha büyük umutlarla kucaklayacak. Ayırca, kardeş Azerbaycan’ın  27. bağımsızlık yıl dönümünü kutluyorum. Türkiye-Azerbaycan ilişkisi tarih  boyunca en üst seviyede işbirliğine dayanmış ve dünyaya örnek olmuştur. 'Bir  Millet İki Devlet' anlayışımız tüm alanlarda olduğu gibi enerjide de kendisini  göstermeye devam edecek."

Yatırımlar 19,5 milyar dolara ulaşacak

SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev kendileri için tarihi bir gün olduğunu  ve dünyanın en yeni teknolojileriyle donatılan STAR Rafineri'nin Türkiye ve  Azerbaycan arasında gelişen ekonominin en önemli projelerinden biri olacağını  kaydetti.

SOCAR olarak Türkiye’de 14,2 milyar dolara ulaşan yatırımları  bulunduğunu anımsatan Abdullayev, "Tüm projeler tamamlandığında yatırım  miktarımız 19,5 milyar dolara ulaşacak." dedi.

Yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesi

Yapımı yaklaşık 7 yıl süren ve 6,3 milyar dolara mal olan yatırım,  Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde son yıllarda gerçekleştirilen en  büyük petrol operasyonları arasında yer alıyor.

Türkiye'deki ilk "Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi"ne sahip proje olma  özelliği taşıyan rafinerinin Türkiye'nin dış ticaret açığını tek başına yıllık en  az 1,5 milyar dolar azaltacağı öngörülüyor.

Yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasiteli tesisin 4,8 milyon  tonluk dizel üretim kabiliyetiyle dizelde ithalat oranını yüzde 40'ların altına  düşürmesi bekleniyor.

İnşaatında günlük ortalama 10 bin işçinin çalıştığı tesiste açılışın  ardından bin 100 kişi istihdam edilecek.

SOCAR Türkiye: Yeni petrokimya tesisi için karar aşamasındayız

Bu arada SOCAR Türkiye, gelecek yıl yeni bir petrokimya tesisi için yatırım kararını değerlendireceklerini açıkladı.

Azerbaycan'ın kamu petrol ve doğalgaz şirketi SOCAR'ın Türkiye birimi ayrıca faaliyetlerini doğalgaz dağıtım alanında da geliştirmek için iki doğalgaz dağıtım bölgesini almak için Alman şirketi EWE ile müzakereler yürütüyor.

SOCAR Türkiye Dış İlişkiler Başkanı Murat LeCompte, Türkiye'de Petkim gibi petrokimya ürünleri üretecek ikinci bir tesisin yatırımı için fizibilite çalışmasının bittiğini ifade ederek, "Yatırım karaını gelecek yıl almayı düşünüyoruz" dedi.

LeCompte, tesisin büyüklüğü konusunda ise SOCAR'ın iştiraki Petkim'e atıfta bulunarak yeni tesisin Petkim ile benzer büyüklükte olabileceğine işaret etti, "Petkim yüzde 100 kapasitede çalışıyor ve Türkiye pazarının yüzde 20'sini karşılıyor. İkisi birlikte Türkiye'nin ihtiyacının yüzde 40-45'ini karşılarız" dedi.

LeCompte yatırıma gelecek yıl başlanması halinde devreye alınmasının 2022 veya 2023'ü bulacağını ifade etti. Tesis PTA ve pareksilen (PX) üretecek.

SOCAR'ın doğalgaz dağıtımda ise Alman enerji şirketi EWE'nin işlettiği Kayseri ve Bursa doğalgaz dağıtım şebekeleri için teklif verdiğini kaydeden LeCompte, satın almayı gelecek yıl yapmak istediklerini ifade etti.

SOCAR önceki yıllarda OMV'ye ait olan Petrol Ofisi'ni almak için teklif vererek Türkiye akaryakıt dağıtım pazarında genişlemeye çalıştı, ancak Petrol Ofisi 1.37 milyar euroya Vitol'e satıldı.

LeCompte, SOCAR'ın akaryakıt dağıtım alanıyla ilgilendiği ve "fırsatlara baktığını" ifade etti. Ancak önceliğin STAR Rafineri'nin tam kapasite üretime alınması, petrokimya tesisi yatırımı ve doğalgaz dağıtım olduğunu ifade etti.

Azerbaycan kamu petrol ve doğalgaz şirketi SOCAR'ın bugün açtığı STAR Rafineri, Türkiye'nin petrol işleme kapasitesini neredeyse üçte bir artırırken, yurtiçi pazara dizel, uçak yakıtı ve diğer hammaddeleri üreterek cari açığı aşağı çekecek.

Vira Haber