Başta petrol, gaz ve buğday olmak üzere birçok emtia alıcısı alternatif arz kaynaklarını araştırsa da tablo pek iç açıcı değil. Küresel ekonomiyi tehdit eden enflasyona eklenen kıtlığın ekonomilerdeki büyümeye ağır bir darbe vurması bekleniyor.

Rusya, tek başına dünya petrolünün %10'unu, Avrupa gazının üçte birini sağlıyor. Rusya ve Ukrayna dünya buğday ihracatının %29'unu, ayçiçek yağının %80'ini ve mısırın %19'unu oluşturuyor. İki ülkenin savaşı da doğal olarak bu emtiaların fiyatını her gün yükseltiyor.

Günde yaklaşık üç milyon varil veya dünya ham petrol rezervlerinin %2-3'ü Karadeniz üzerinden Rusya , Kazakistan, Azerbaycan ve Türkmenistan'dan pazarlara taşınıyor.

Ancak savaş taşımacılık sektörünün önünde büyük bir engel olduğu için malların karadan hareketi zorlaşıyor. Geçikmelerin artması ise deniz taşımacılığını ön plana çıkarıyor. Orada da büyük riskler olduğu için fiyatlar rekor oranda artmış durumda.

Bir de limanlara girişte yaşanan tıkanıklıklar nedeniyle dünyanın en büyük konteyner taşımacılığı şirketleri olan Mediterranean Shipping Co. AP Moller-Maersk A/S, Rusya’ya yönelik nakliye işlemlerini durdurdu.

Ham petrol ve akaryakıt taşıyan gemiler için baz alınan BDTI endeksi, bugün 24 Şubat’tan bu yana yüzde 110 oranında arttı ve 1.517 puana ulaştı.

Novorossiysk-Karadeniz'den Akdeniz'e ve İtalya'nın Agusta limanına ve Rusya'dan TD17'ye ve Primorsk limanından Almanya'daki Wilhelmshaven'e giden TD6'nın günlük ücreti yaklaşık 200.000 dolara ulaştı. Bir ay içinde yaşanan fiyat artışı oranı ise %2,700. Limanlarda yaşanan sorunlar, enerji fiyatlarındaki artış, önemli deniz taşıma filoların pazardan çekilmesi fiyatları her gün biraz daha yukarı çekiyor.

Kuru yük gemilerinde fiyat artışı biraz daha sınırlı kalsa da demir ve kömür taşıyan gemilerde her türlü riski fiyatlara ekliyor. Rusya yılda yaklaşık 220 milyon ton kömür ihraç ediyor, yaklaşık 28 milyon tonu Karadeniz limanlarından ihraç ediliyor ve aynı zamanda dünya demir cevheri ihracatının %2'sini, Ukrayna ise %3'ünü ihraç ediyor.