Nesli tükenme riskiyle karşı karşıya bulunan canlılar arasında yer alan deniz kaplumbağaları caretta carettaların mayıs ve haziranda başlayan yumurtlama döneminin ardından yumurtalarından çıkan yavruları suyla buluşuyor.

Bölgede faaliyet gösteren Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) görevlileri minik kaplumbağaların hayata tutunması için çalışma yapıyor.

Denize ulaşamayan yavrular, bir gün merkezde bekletildikten sonra güneşin batmasıyla suya bırakılıyor. Yavruların çıkışlarının tamamlanmasının ardından DEKAMER görevlileri, yuvaları kontrol ederek yumurta ve yavru sayısını tespit ediyor.

DEKAMER Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Yakup Kaska, AA muhabirine, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünün destekleriyle İztuzu'nda yaklaşık 30 yıldır koruma çalışmalarının yürütüldüğünü söyledi.

Çalışmaların gece ve gündüz büyük bir titizlikle sürdürüldüğünü belirten Kaska, "İztuzu Kumsalı'nda yavru çıkışlarımız başladı. Şu ana kadar 5 yuvamızdan yavru çıkışı oldu." dedi.

Yavruları denize göndermeye çalışmayın uyarısı

Yakup Kaska, insanların gördüğü bir yavruyu kendilerinin denize göndermesinin doğru olmadığını vurguladı.

Caretta caretta yavrularının insanlardaki göbek bağı gibi yumurtalarla kan ve koku bağı olduğunu anlatan Kaska, "Yavrular bu koku temizlenmeden denize gönderilecek olursa balıklar tarafından yenerek yok olacak. Dolayısıyla bir yavruyu denize göndermeye çalışırken ölmelerine de yol açabiliriz. Bu nedenle yumurtadan çıkan yavrulara kesinlikle müdahale etmememiz gerekiyor." diye konuştu.

Caretta carettaların doğduğu kumsala 25-30 yıl sonra tekrar geldiğini belirten Kaska, bu nedenle yavru çıkışlarının güvenli bir alanda yapılması gerektiğini kaydetti.

Yavru çıkışları ekim ayına kadar sürecek

Yumurtlama sürecinin önceki yıllara göre yaklaşık 10 gün geç başladığını ifade eden Kaska, bunun deniz suyunun ya da havanın daha geç ısınması ilgili olduğunu dile getirdi.

Kaska, ağustos ortasına kadar yumurtlamaların devam etmesini beklediklerine dikkati çekerek sözlerini şöyle sürdürdü:

"Önümüzde 20-25 günlük daha yumurtlamanın devam edeceği dönem söz konusu. Dolayısıyla eylül sonu, ekim başlarına kadar yavru çıkış dönemi devam edecektir. Yuva sayısı şu an 350 civarında. Bu da 400-450 yuva sayısına ulaşabileceğimizi gösteriyor. Bu sayı önceki yıllara göre yuva sayısında biraz azalma olduğu anlamına geliyor. Ancak yine de sezon sonuna kadar 30 bin civarında yavrunun denize ulaşmasını bekliyoruz."

Türkiye'de yıl boyunca yaşıyorlar

DEKAMER Koordinatörü Dr. Doğan Sözbilen, deniz kaplumbağalarının korunması için Türkiye'de çok güzel çalışmalar yapıldığını vurguladı.

Kaplumbağaları denizde gözleme imkanı çok düşük olduğu için hayvanlara uydu izleme cihazı taktıklarını hatırlatan Sözbilen, "Bu sayede kaplumbağaların kullandıkları alanları belirlemeye çalışıyoruz. Son yıllarda yürütülen çalışmalar, Türkiye'nin deniz kaplumbağalarının sadece yazın gelip yuva yaptıkları bir yer değil, yıl boyunca yaşadıkları önemli bir habitat olduğunu gösteriyor." dedi.

Türkiye'nin Akdeniz kıyılarının caretta caretta olarak bilinen iribaş deniz kaplumbağasının yoğun üreme bölgesi olduğunu aktaran Sözbilen, şimdiye kadar 50'nin üzerinde kaplumbağayı izlediklerini sözlerine ekledi.