Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü'nden alınan bilgiye göre, coğrafi yapısı, darlığı, kuvvetli akıntıları ve keskin dönüşleri ile dünyanın önemli, fakat bir o kadar da tehlikeli doğal dar su yolu olan, Karadeniz ve Marmara denizlerini birbirine bağlayan 30 kilometre uzunluğundaki İstanbul Boğazı'ndan 2012 yılının ilk 6 ayında 4 bin 496'sı tanker olmak üzere 24 bin 92 gemi geçiş yaptı.

En geniş yeri 7 kilometre olan 60 kilometre uzunluğundaki Çanakkale Boğazı'nı ise söz konusu dönemde 4 bin 549'u tanker olmak üzere 22 bin 83 gemi kullandı.

Transit gemi trafiğinin yanı sıra şehir içi ulaşımda da önemli yer tutan İstanbul Boğazı'ndan geçiş yapan tankerler başta petrol olmak üzere 64 milyon 288 bin 179 ton tehlikeli madde taşırken, Çanakkale Boğazı'nda ise tankerin taşıdığı tehlikeli madde miktarı 76 milyon 991 bin 657 ton olarak kayıtlara geçti.

Bu yılın Ocak-Haziran döneminde İstanbul Boğazı'nı kullanan gemilerin yüzde 56'sı uğraksız, yüzde 44'ü uğraklı, Çanakkale Boğazı'nı kullanan gemilerin ise yaklaşık yüzde 62'si uğraksız, yüzde 38'i de uğraklı geçiş yaparken, boyu 200 metreden büyük gemilerin toplam geçişlere oranı ise yüzde 10 oldu.

Geçiş yapan gemi sayısı azaldı

Son 10 yıllık sürece bakıldığında 2002-2007 yılları arasında boğazlardan geçiş yapan gemi sayılarında artışlar gözlenirken, 2006 yılında Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın devreye girmesi ve 2008 yılında yaşanan ve tüm dünyayı etkisi altına alarak küresel ticaretin önemli oranda daralmasına yol açan ekonomik krizin etkisiyle boğazlardan geçen gemi sayısı da azaldı.

2007 yılında İstanbul ve Çanakkale boğazından 106 bin 519 gemi geçiş yaparken, bu sayı sırasıyla 2008 yılında 103 bin 293'e, 2009 yılında 100 bin 875'e, 2010 yılında 95 bin 577'ye, geçen yıl ise 95 bin 177'ye düştü.

Montrö Boğazlar Antlaşması'na göre, İstanbul ve Çanakkale boğazlarında kılavuz kaptan almak ihtiyari olmakla beraber, eskiden takaların seyrettiği İstanbul Boğazı'nda artık 300 metrenin üzerinde süper tankerler seyrediyor. Uluslararası Denizcilik Örgütünün (IMO) A827-19 numaralı kararında İstanbul ve Çanakkale boğazlarında kılavuz kaptan almak adeta zorunluluk seviyesinde şiddetle tavsiye ediliyor.

AA