Merkezi Çeşme Marina'da olan Madamarine ile yatçılık sektörüne hizmet veren Mutlu Aytaç "İnsanlar denizi ve yatçılığı keşfediyor. Bugün 100 bin liraya bile yat alıp denizin keyfinizi çıkarmanız mümkün" diyor.

Türkiye'de yat sahibi olmak 3-5 yıl önceye kadar lüks yaşamın en büyük göstergesiydi. Yanına yaklaşamayan yüksek fiyatta yatlar, herkesin erişemeyeceği zenginliği çağrıştırıyordu. Ancak günümüzde bu tablo büyük ölçüde değişti. Lüks bir arabanın çok daha düşük fiyatına yat sahibi olmak mümkün. Belki yat fiyatına bağlama, bakım masrafı eklenince maliyet artsa bile yat sahibi olmak lüks değil artık. Türk insanı her geçen gün yüzünü denize döndükçe de yatçılığa ilgi hızla artıyor. Son yıllarda mavi yolculuğun yanına Yunan adalarına seyahat de eklenince yat sahiplerinin ufku genişledi. Bugün Çeşme'de, Seferihisar'da yat limanlarının doluluk oranı, yeni yat limanı inşaat hazırlıkları da Türkiye'de yatçılığın geliştiğini gösteriyor. Uzun yıllar otomotiv sektöründe faaliyet gösteren, şimdi de merkezi Çeşme Marina'da olan Madamarine ile yatçılık sektörüne hizmet veren Mutlu Aytaç ile konuştuk. Aytaç, "İnsanlar artık denizi ve yatçılığı keşfediyor. Bugün 100 bin liraya bile yat alıp denizin keyfinizi çıkarmanız mümkün" diyor.

Cannes'te yerli marka

* Yat sektörüne girişiniz nasıl oldu?

Otomotiv sektöründe uzun yıllar çalıştıktan sonra İtalyan motoryat markası Azimut'un Ege Bölge Temsilciliği'ni üstlendim. Daha önce işyerimiz Kordon'daydı. Bir süre Sky Yatch markası ile çalıştım. Latince "Hedefe giden en kısa yol" anlamına gelen Madamarine firmasını kurdum. Sirena Marine'nin temsilciliğini üstlendim. Sektöre daha yakından hitap etmek için geçtiğimiz Nisan'da Çeşme Marina'ya taşındık. Bu marina tamamen dolu, işletme olarak çok iyi planlanmış.

* Sirena Marine hakkında bilgi verebilir misiniz?

Sirena Marine, Kıraça Grubu şirketlerinden. Patron Suna ve İnan Kıraç'ın kızları İpek Kıraç. Temsil ettiği markalar dünyaca ünlü İtalyan motoryat markası Azimut ile Bursa'daki fabrikada üretilen Türkiye'nin ilk seri üretim yelkenli markası Azuree. Ayrıca Euphoria diye bir model de var. İpek Kıraç'ın CEO'luk dönemi içinde üretimi gerçekleştirilen ilk yelkenli tekne modeli Azuree 46'nın tanıtımı geçtiğimiz Eylül ayında Cannes Boat Show'da dünyaya tanıtıldı. Azuree böylece 3 modele çıktı. 24 metre üstü dünyanın en büyük yat üreticisi Azimut da da ürün gamı sürekli gelişiyor. Yeni modeller çıkıyor.

* Hep dile getirilir yat lüksün sembolü diye. Bu algı değişti mi?

Evet, yat sahibi olmak eskiden uzak bir ihtimal, lüks bir şey gibi geliyordu. Geldiğimiz noktada çok büyük lüks değil artık. Lüks bir araba alıyorsunuz, 200 bin euro konuşuluyor. Oysa 100 bin euroya 4-5 kişinin faydalanabileceği bir tekne alabilirsiniz. 100 bin liraya bile alabilirsiniz. İnsanlar bunu keşfediyor. Keşfeden de sektöre giriyor.

* O zaman müşteri profiliniz sadece çok zengin işadamları değil..

Müşteri profili çok genişlemeye başladı. Örneğin geçen ay fırtınalı bir gündü. Çeşme'de göz gözü görmüyor. İçeri 3 müşteri birden girdi. Hafta içi bile gelen oluyor artık. Hafta sonu bir müşteri geldi. Tatil günleri balığa çıkacak, deniz keyfi yapacak. Yat arıyor. Diğer taraftan holding patronu ile de görüşüyoruz. O da lüks tekne istiyor. Düşük fiyatlı teknelere bağlama maliyeti fazla gelebilir. Ama onlar da balıkçı barınağı gibi yerlere bağlayabiliyor.

* Yatta ikinci el piyasası nasıl?

İkinci el piyasası biraz hareketli. Daha önce şehir efsaneleri vardı. Yurtdışında, Yunanistan'da çok ucuza tekneler var diye. Fakat Yunanistan'daki krizden dolayı 2008'den sonra sıfır tekne satılmadı. Bulabileceğiniz en yeni tekne 5 yıllık. Elde eski model tekneler kaldı. En genç 6 yaşında tekne bulabilirsiniz. Bundan 4 sene önce tekneler 1-2 yaşındayken almak cazipti. Ama şimdi değil. İkinci el arayanlar için her zaman fırsat tekneler çıkabiliyor, takip etmek lazım.

* Yata merak marinaları da doldurdu sanıyorum. Yeni marinalara da talep olur mu?

5-6 yıl önce Çeşme Altın Yunus vardı. Başka yat limanı yoktu. 150 tekne kapasite bağlanıyordu. Şimdi Altın Yunus kapasitesini biraz büyüttü. Alaçatı Marina yapıldı. Bugün doluya yakın. Çeşme Marina yapıldı. Sezonda yüzde 100 doluluk ile çalışıyor. Konum olarak da bütün teknecilerin merkez noktası gibi. 400 teknenin bakımı, bağlanması yapılıyor. 3 marina da hemen hemen dolu. Şifne ve diğer yapılacak yat limanlarının da dolacağına inanıyorum.

"Talep artıyor"

* Yabancı da yat almaya geliyor mu?

Biz şu aşamada sadece Türklere hitap ediyoruz. Talep artıyor. Elbette döviz fiyatı en belirleyici unsur. Euro'nun ani hareketlerinde bir duraklama oluyor ama şu an o aşamayı geçti. Talep satışa dönüşüyor.

* 4 yıl önce Türk bayrağına geçiş için vergi indirimi yapıldı. Şu an ise yatların çoğu yabancı bayraklı. Neden?

Evet, marinadaki yatların yüzdü 80-90'ı yabancı bayraklı. Yüzde 10'u Türk sadece. Yüzde 5'i de Yunan bayraklı. Türk bayrağına geçiş için vergi indirimi 2009 sonunda çıkmıştı. Uygulama bitince yatlar yeniden Amerikan bayrağına döndü. Çünkü Türk bayrağında vergi ve KDV devam ediyor. Amerikan bayraklı yatta ise 400-500 dolarlık masraf var sadece.

* Sezon uzuyor mu?

Akdeniz'de yatla kışın da çıkılıyor. İnsanlar geziyor dolaşıyor, balık avlıyor. Artık daha çok zamanlarını denizde geçirmeyi tercih ediyorlar. Ancak yat sezonunun çok uzadığını söyleyemeyiz. Haziran'da başlıyor, yine 3 ay sürüyor.

Yat alacaklar için öneriler

* Son olarak yat alacaklara önerileriniz neler?

Yat alacaklar, marka yat alsın. Sonradan sıkıntı yaşamamak için kurumsal yapıya bağlı organlardan almak lazım. Bu işi profesyonel olarak yapan firmalara ve onlara bağlı kurumlara danışsınlar. Aynı şey ikinci el yat için de geçerli. Özellikle ikinci el alacaklar, yatın geçmişini öğrenmeli. Bunu da kurumsal yapı sağlar.

Yunan adalarına talep arttı

Mutlu Aytaç, yat merakının artmasının sebeplerinden birinin de Yunan adalarına olan ilgiye bağlıyor. Özellikle birkaç sezondur Çeşme'den Sakız'a gidiş gelişler çok artmış. Bu da yatçılığı daha cazip kılıyor. Aytaç, "Sakız'a ve diğer Yunan adalarına normal vizeyle gidiyorsunuz. Çok masraflı işler de değil. Her şey çok ucuz. Sadece lokantada balık yemek değil her türlü gıda daha ucuz" diyor.

Yeni Asır