Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) 1 Ocak’ta devreye giren yeni regülasyonları nedeniyle zor günler geçiren armatörler, artan maliyetleri navluna yansıtamıyor. IMO’nun gemi yakıtındaki yeni 0.5 kükürt üst limiti ile yakıt maliyeti ikiye katlanan armatörün, son bir ayda navlundaki kaybı ise yüzde 30’u aştı.

Hatırlanacağı üzere, 2019’un şubat ayında 600 puanlarda olan Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI), dünyanın en büyük iki demir cevheri üreticisi Brezilya ve Avustralya’nın yeniden piyasaya girmesi ve Çin’in cevher ithalatında gaza basması ile 2 bin puanı aşmış, ancak yılın son aylarında global ticarette yaşanan gelişmelerle tekrar düşüşe geçmişti. Ocak ayında ticaret savaşlarının ve yeni regülasyonların etkisiyle bu düşüş hızlandı. Yıla 800 puanlarda başlayan BDI, bu hafta 546 puana kadar geriledi.

Savaş tehlikesinin navlun endeksine etkisi

Deniz taşımacılığındaki son gelişmeleri değerlendiren sektörün önde gelen brokerlik şirketlerinden Marvel Denizcilik'in Yönetim Kurulu Başkanı Levent Karaçelik, “Yakıt fiyatlarındaki artışın yanı sıra ambargolar ve savaş tehditleri gibi nedenlerle navlun endeksi, 2020 yılına ciddi oranlarda düşüşlerle başladı. Hatta geleneğin aksine bu düşüşler Kasım 2019’da başlayarak aralık ve ocakta iyice hissedilir hale geldi” dedi. Bu yıl için navlunda beklentilerin düşük olduğunu ifade eden Karaçelik, “2020 için ileriye dönük bakıldığında capesize gemilerin 13 bin, panamaxların ve supramaxların 9 bin 500 'time charter' ortalaması olacağı bir yıl yaşanacağı tahmin ediliyor. Handy ve handymaxlar bu sıralamada en iyi tonaj olarak beliriyor” diye konuştu.

Navlunda olası bir artışın hangi koşullarda mümkün olabileceğini de özetleyen Karaçelik, şunları söyledi: “İran ambargosunun yumuşaması, çok alternatifli mal ihraç etme kapasitesi olan bu ülkeden çıkışlı yükleri artıracaktır. Öte yandan Çin ile ABD arasındaki ticaret anlaşması Atlantik çıkışlı navlunları en az ton başına 7-8 dolar artırabilir. Çin’in iç yapılanmasının hız kesmeden devam etmesi, demir üretimini ve hatta demir ithalatını, dolayısıyla da cevher dolaşımını tetikleyerek, önce capesizelar ve arkasından diğer tonajların time charterlarını yukarı çekebilir. Ancak ABD’de seçim yılına girilmesi maalesef İran ambargosunun kalkması ve Çin ile ticaret savaşının iyice gevşemesi gibi olasılıkları biraz azaltıyor.”

Sıcak para krizi gündeme gelebilir

2020’nin sıcak para krizinin yaşanacağı bir yıl olabileceğine dikkat çeken Karaçelik, bu durumun ticaretin azalması anlamına geldiğini ifade ederek, şöyle devam etti: "Maalesef bir iki ülkenin aldığı kararlar, her şeyi değiştirebiliyor. Öte yandan hiçbir ülkenin derdi halkına mutluluk getirmek değil. Dolayısıyla hedefte daha fazla ticaret değil, daha fazla tahakküm şeklinde oluyor. Ticaretin bu kadar az önemsendiği başka bir devir herhalde dünyada yaşanmamıştır.”

Kaynak: Dünya Gazetesi

Vira Haber