Tereddütleri gidermek için Akkuyu'nun benzeri olan Kalinin santralini Türk basınına tanıtan Rus yetkililer, Rosatom şirketinin inşa edeceği santralde güvenlik önlemlerinin en üst seviyede olacağını ifade etti.

"Matruşka" modeli gibi iç içe geçmiş 4 aşamalı bir güvenlik sistemi kurulacağının altını çizen Rosatom mühendislerine göre, santral 9 büyüklüğündeki depreme karşı dayanıklı olacak. Uçak çarpması durumunda bile güvenliği tehlikeye girmeyecek.
Japonya'daki kaza sonrasında tartışmaların artması üzere Rus yetkililer, Moskova'ya 350 kilometre uzaklıktaki Kalinin Nükleer Santrali'nin (KAES) kapılarını Türk basın mensuplarına açtı. Akkuyu'ya bir benzeri kurulacak KAES'in inşaatına 1974'te başlanmış. İlk reaktörü 1984, ikincisi 1986, üçüncüsü 2004'te faaliyete giren KAES, "su ve su soğutmalı" tabir edilen WWER tipindeki üç reaktörden oluşuyor.

Rosatom yetkilileri, Akkuyu'da KAES'teki teknolojinin aynısının kullanılacağının altını çizdiler. Akkuyu reaktörleri bin 200, KAES'in bin megavatlık reaktörleri bulunduğunu ifade eden Rus yetkililer, "Mersin-Akkuyu ile KAES birbirine çok benzer ve üçüncü nesil reaktörler." dedi. KAES'in başmühendisi Mihail Kanışev, bir gazetecinin sorusu üzerine, buradaki 3 reaktörden elde edilen 1 kilovat elektriğin 1,22 ruble (0,043 cent) olduğunu söyledi. Türkiye'deki santralde üretilecek elektriğin 14 cent civarında olacağının hatırlatılması üzerine, Akkuyu'daki fiyatın yatırım şartlarından kaynaklandığı cevabını verdi. Akkuyu nükleer santralinin 20 milyar dolara mal olacağını ve tamamlandığında 20 bin kişiye istihdam sağlayacağını belirtti.

Akkuyu'daki nükleer santralin inşaatına 2013 yılında başlamayı planlayan Rosatom, 4 üniteden ilkini 2018 yılında faaliyete geçirmeyi, tamamını ise 2021 yılına kadar bitirmeyi planlıyor. Kanışev, KAES'te yaklaşık 3 bin 500 teknik personelin çalıştığını ve personelin ortalama yaşının 36 olduğunu ifade ederek, "Personelin büyük bölümü santralin yakınındaki Udomlya kasabasında yaşıyor. Buranın 5 bin olan nüfusu santralin faaliyete girmesiyle 41 bin kişiye ulaştı." diye konuştu.

MATRUŞKA GİBİ İÇ İÇE GÜVENLİK

Rus yetkililer, Türkiye'deki nükleer santralin uçak çarpması veya 9 büyüklüğündeki depreme karşı dayanıklı olacağını belirterek, Akkuyu'daki santralin dünyanın en güvenlisi olacağını ileri sürdü. Kanışev, 9 Mayıs'ta 27'nci yılına girecek santralde reaktörle ilgili bugüne kadar hiçbir sorun yaşamadıklarını belirterek, Akkuyu'da inşa edilecek santralin de dört aşamalı güvenlik önlemi bulunacağını söyledi.

Mihail Kanışev, 3 pasif güvenlik sistemine sahip olacak reaktörlerin elektriğin tamamen kesilmesi halinde bile otomatik olarak devreye gireceğini belirterek, "Kaza anında ısı emme, doğal sirkülasyon ve doğal soğutma başlatılıyor. Tüm bu güvenlik sistemlerinin devreye sokulabilmesi için personelin müdahalesine ihtiyaç duyulmuyor." diye konuştu. Kanışev, Fukuşima Nükleer Santrali'nde sadece elektrikli soğutma sistemi bulunduğu, ancak Akkuyu'nun Rus matruşkaları gibi iç içe geçen dört aşamalı güvenlik önlemine sahip olduğunu söyledi. Kanışev, kendi yaptıkları santralin güvenlik sisteminin dörtlü matruşka gibi olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"En içteki kukla reaktörün kendisi. Ardından ikinci kuklayı reaktörün betonarme olan yüzeyi oluşturuyor. Üçüncü matruşka, güvenli soğutma sistemini gösteriyor. Reaktörün içinde dolaşan suyun dışarıyla hiçbir teması olmadığı gibi ikinci soğutma kademesindeki su da dış dünyayla bağlantılı değil. Ancak üçüncü soğutma devresi doğadan temin ettiğimiz suyla temas halinde. Bu sayede radyasyon, arıza durumunda ancak üçüncü aşamada dışarı sızabilecek. Dördüncü kukla ise reaktörün ciddi şekilde arızalanmasına yönelik bir önlem. Nükleer yakıt reaktörde susuz kalarak erimeye başlasa bile reaktörün dibine yerleştirilen ızgara bu yakıtı yakalıyor. Güvenlik ızgarası ayrı bir sistemle soğutulduğu için hiçbir koşulda patlama meydana gelmemesi sağlanıyor.''

A.A